Profiel
De Saudische journalist Jamal Khashoggi: een insider die zijn stem bleef verheffen
De Saudische journalist Jamal Khashoggi verdween vorige week na een bezoek aan het Saudische consulaat in Turkije van de aardbodem.
Als er ooit een ultieme Saudische insider was, dan wel Jamal Khashoggi. De 59-jarige Saudiër, die afgelopen week verdween in het Saudische consulaat in Istanbul, was jarenlang dé man om naartoe te gaan als je wilde weten hoe de hazen liepen binnen het labyrintische Saudische koningshuis. Tot hij in ongenade viel en noodgedwongen zijn toevlucht zocht in de Verenigde Staten.
Khashoggi, neef van de beruchte en schatrijke wapenhandelaar Adnan Khashoggi, genoot zijn opleiding in datzelfde Amerika, waar hij studeerde aan de Indiana State University. Daarna maakte hij carrière in de Saudische mediawereld; hij was verslaggever van verscheidene kranten en maakte naam in de jaren tachtig met een reeks interviews met Osama bin Laden, later leider van Al-Qaida.
Begin deze eeuw was Khashoggi kortstondig hoofdredacteur van de krant Al-Watan. Na een paar maanden moest hij daar al vertrekken, omdat hij kritische stukken over het religieuze establishment publiceerde. Daarna werd hij min of meer gedoogd als een kritische beschouwer van de Saudische politiek, vooral omdat hij hooggeplaatste vrienden had binnen het koningshuis – met name prins Turki al-Faisal, hoofd van de Saudische inlichtingendienst en ambassadeur in de VS en Groot-Brittannië.
Rivalen
Maar aan die luxe positie van getolereerde dissident kwam zo’n drie jaar geleden een einde, toen de huidige koning Salman aantrad en diens zoon Mohammed bin Salman zijn machtsbasis begon te versterken. ‘MBS’ is inmiddels de de facto leider van Saudi-Arabië en heeft bijna elke vorm van kritiek gesmoord: rivalen binnen het koningshuis sluit hij op.
Khashoggi vertrok naar de VS, vanwaaruit hij kritiek op de Saudische machthebbers bleef afvuren, nu via opiniestukken in The Washington Post. “Ik heb mijn huis, familie en werk achter me gelaten, en ik verhef mijn stem”, schreef hij in 2017. “Iets anders doen zou verraad betekenen aan degenen die wegkwijnen in de gevangenis. Ik kan spreken, waar zovelen dat niet kunnen.”
Nu heeft het er alle schijn van dat Jamal Khashoggi zijn stem nooit meer zal verheffen en dat hij slachtoffer is geworden van MBS’s zuiveringsbeleid. Zijn vrienden waarschuwden hem nog voor een tripje naar het consulaat in Turkije, waar hij een document zou ophalen dat hij nodig had om met zijn Turkse verloofde te trouwen. Twee weken geleden was hij er al (onaangekondigd) langs geweest, en de medewerkers waren heel vriendelijk geweest, zo stelde hij zijn vrienden gerust. Vorige week dinsdag ging hij terug, om niet meer naar buiten te komen.
Lees ook:
Turkije zit in zijn maag met de verdwenen Saudische dissident
De verdwijning en mogelijke dood van de Saudische dissident Jamal Khashoggi leidt tot spanning tussen Ankara en Riyadh. Drie vragen over wat er nu eigenlijk aan de hand is.
Hoe Saudische kroonprins Bin Salman een paleisrevolutie ontketent
Mohammed bin Salman (32) is kroonprins. In rap tempo voert hij in Saudi-Arabië een zuivering uit onder prinsen en ministers. Voor corruptie. Maar wie in dat land is níet corrupt?
