'De nieuwe gemeentesecretaris was er al'
mook en middelaar – Het mooie oude raadhuis van Mook en Middelaar ligt ingepakt tussen twee moderne vleugels. Binnen werken ongeveer tachtig medewerkers zich een slag in de rondte. Voor iedere taak is er grofweg één ambtenaar: eentje voor ruimtelijke ordening, een voor de WMO-subsidies. „Als iemand wegvalt, dan hebben we soms drie tot zes maanden een probleem. Dan blijft het werk liggen”, zegt burgemeester Rob Persoon. Het is een van de redenen waarom het plan voor het centrum vertraging opliep.
Schuin tegenover het gemeentehuis lunchen twee ambtenaren bij een snackbar. Uit financiële overwegingen vult de gemeente niet iedere functie die vrijkomt weer op, weten ze. Sommige ambtenaren doen nu werk voor twee. En de gemeente neemt genoegen met een krappe voldoende voor dienstverlening. „De herindeling had eigenlijk gisteren plaats moeten vinden”, vindt Knud Gramser.
Mook en Middelaar en de gemeenten Gennep en Bergen, in de kop van Noord-Limburg, zouden op 1 januari 2011 samensmelten. Door de val van het vorige kabinet gaat dat niet door. „Als we snel een nieuw kabinet hadden gehad, had het nog gekund”, zegt burgemeester Marlies de Loo van Gennep. Nu dat niet is gelukt, zijn er uitgestelde gemeenteraadsverkiezingen in november voor drie aparte gemeenteraden.
Voor de laatste keer, wat Gennep en Mook en Middelaar betreft. „Schaalvergroting is een must. Er komen steeds meer taken op ons af”, zegt De Loo. Zo zijn de gemeenten vanaf 2015 eerste aanspreekpunt voor de burger, ook als het gaat om taken van andere overheden. „We hebben meer slagkracht nodig”, is de overtuiging van De Loo.
Dwarsligger Bergen denkt hier anders over. Volgens burgemeester Klaverberg is er onder zijn bevolking ’geen draagvlak’ voor de fusie. Volgens hem is ook niet bewezen dat een grotere gemeente haar taken beter kan doen. Hij twijfelt aan de uitkomst van de ’bestuurskrachtmonitor’, een onderzoek van de provincie dat aantoonde dat alle drie de gemeenten op strategisch vlak onvoldoende presteren.
Volgens de provincie werken de drie slecht samen. De onderlinge verhoudingen waren de afgelopen jaren slecht. Met de fusie wil de provincie een einde maken aan het gekibbel. Andere gemeenten in Noord-Limburg zijn begin dit jaar al vredig gefuseerd.
Bergen doet, onder protest, mee aan de voorbereidingen van de fusie. De gemeenten hebben daar veel tijd en geld in gestopt. De vertraging kost hen gezamenlijk zo’n vier tot vijf ton, denkt burgemeester Persoon. Het geld gaat onder andere op aan tijdelijke krachten en ICT-verplichtingen die de gemeenten door de vertraging niet kunnen nakomen.
Er was al een gezamenlijke gemeentesecretaris gevonden, maar die kan voorlopig fluiten naar zijn contract. Onder het personeel is veel onzekerheid.
Het is ongebruikelijk inwoners twee keer in korte tijd naar de stembus te laten gaan. Klaverberg acht de kans groot dat er pas in 2013 of 2014 weer herindelingsverkiezingen komen, als het nieuwe kabinet de fusie steunt. De Loo en Persoon nemen daar geen genoegen mee. Wat hen betreft komen er volgend jaar verkiezingen.
Op drie plaatsen in Nederland lopen herindelingen spaak vanwege de val van het kabinet. Ook voor Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg, op de grens van Utrecht en Gelderland, ligt een fusieplan klaar. Renswoude is tegen de herindeling. In Noord-Holland is het Bussum dat liever niet bij Naarden, Muiden en Weesp wil. Bussum laakt de onzekerheid, en vindt dat het demissionaire kabinet het voorstel voor de fusie beter helemaal kan intrekken. Alle ’gevoelige’ herindelingen zijn door de Tweede Kamer controversieel verklaard.
Correctie / Rectificatie / Gerectificeerd
De burgemeester van de Limburgse gemeente Bergen heet Dick Klaverdijk. In het artikel van gisteren in Trouw over de vertraagde herindeling in Noord-Limburg werd hij ten onrechte Klaverberg genoemd.
