De koning is dood, lang leve de koning
Weken lang was Kaboel, de altijd rumoerige stad met haar 3 miljoen inwoners, stil. Mensen sleepten zich geruisloos door het leven, de taxichauffeurs toeterden niet meer, de stratenverkopers prezen hun koopwaar niet de hemel in en de studenten bestookten hun docenten niet meer met hun vragen als vuurpijlen. Zelfs de wind blies voorzichtig en liet het woestijnzand liggen waar dat thuis hoort, in de dorre vlaktes. Een gerucht had de stad in haar stille greep. De kersverse Afghaanse president zou dood zijn.
Aan de dood went men nooit. Ook al is je stad al 30 jaar verwikkeld in een oorlog. Wat nu? "Gewoon kalm blijven en wachten totdat de valk van het koningschap op iemands schouder gaat zitten en dan hebben wij een nieuwe president." Na dit antwoord vult de fruitverkoper met zijn door de harde jaren getekende gezicht, de papieren zak met blauwe druiven. "Proef maar", overhandigt hij mij een trosje, zeker van de kwaliteit van zijn koopwaar.
Het is geen bevel noch een verzoek, maar een uiting van een oude traditie van gulheid en vrijgevigheid. Niet proeven zou beledigend zijn tegenover deze man. Ik pluk een druif van de tros en doe die in mijn mond. Mijn tanden boren zich door het velletje, door het vruchtvlees, het sap stroomt over mijn tong. Ik proef de smaak van de vruchtbare aarde van mijn streek en het zoet van suiker dankzij de vele zonne-uren. "Aarde en zon", zeg ik, terwijl ik me de ene na de andere druif goed laat smaken.
"Moge u lang leven, druiven uit Shamali, het noorden?" De fruitverkoper knikt ja en zegt: "Moge God jouw beschermer zijn". Ik betaal en beweeg me opgewekt naar het huis van mijn neef. In Afghanistan geldt de volkswijsheid dat mannen opgewekt worden van druiven en vrouwen door het eten van chocolade. Ik ben met deze wijsheid eens.
In het huis van mijn neef, dat inmiddels beter met hoofdletters geschreven kan worden, neem ik plaats in de zitkamer. Zijn woning is sinds vorig jaar, net als de welvaart in de stad, zowel in de breedte als in de hoogte gegroeid.
Standplaats
In de rubriek 'Standplaats' schrijven de correspondenten van Trouw over persoonlijke indrukken en ervaringen uit het dagelijks leven in hun gebied. Deze keer: Haroon Parvani uit Afghanistan.
Opeens stil
Net op het moment dat ik op de matras wil gaan zitten, stormt mijn neef de kamer binnen en rent op het tv-toestel af. "De president, de president komt op TV", roept hij opgewonden.
Wekenlang was het al stil in en rondom Arg, het presidentiële paleis. De president die sinds zijn aantreden op 21 september 2014 dagelijks vergaderde, zijn kabinet wekelijks om rapportages en uitleg vroeg en onverwachte bezoeken bracht aan instanties, scholen of de straat, was opeens stil. De man die 16 uur per dag werkt en maar 4 uur slaapt was nergens te bekennen.
De inwoners van Kaboel waren inmiddels gewend geraakt aan zijn stem en verschijning, zoals ze gewoon waren met het geluid van de Azan, de oproep tot gebed. Iedereen vroeg elkaar eerst openlijk maar later fluisterend of het met de president wel goed ging. Geruchten ontstaan niet zomaar uit het niets. Waar rook is, is vuur.
Rivaliserende politici bliezen dit gerucht verder op door te zeggen dat Afghanistan een serieus probleem heeft indien - en natuurlijk mag dat niet gebeuren - de president weg zou vallen. Zijn rivalen hadden alvast een doodskist voor de verdwenen president besteld. Ik dacht ook dat het land nu een groot probleem had. We hadden eigenlijk al massaal afscheid genomen van hem.
De koning is dood
Met de smaak van de druiven nog in mijn mond kijk ik naar de tv. Daar verschijnt ineens Ashraf Ghani, springlevend in een witte perahan tunban, het Afghaanse traditionele lange tuniek en zwart vest. Ik dank God voor deze verschijning en ook mijn neef die de tv heeft aangezet. "De koning is dood, lang leve de koning."
De keuze van zijn outfit vind ik scherp. Het witte spook van de geruchten heeft hij gecombineerd met een zwart vest van leiderschap.
Zich bewust van de geruchten spreekt hij tot de bevolking en wuift zijn lange afwezigheid weg met een grap. "In ons land heersen de leugens. Mullah Omar werd al twee jaar levend beschouwd terwijl hij dood was, en mij hebben ze dood verklaard terwijl ik leef", haalt Ghani de Talibanleider aan, wiens dood een paar jaar lang door de beweging geheim werd gehouden.
Hierna ontvouwt hij zijn plan en visie over de stedelijke ontwikkeling in Afghanistan. "We weten inmiddels dat Afghanistan een miljoen huizen telt. Waarvan de meeste zich in de stad Kaboel bevinden. Eerst beginnen we aan de ontwikkeling van de hoofdstad, waarna snel de andere grote steden aan de beurt zullen komen", belooft Ghani.
Plan smeden
De president bleek dus al die tijd in stilte bezig te zijn geweest met het ontwikkelen van zijn plan, iets dat sinds de jaren 80 geen enkele Afghaanse president heeft gedaan. Maar hij vergat om bij tijd en wijle de rook van de geruchten weg te blazen met zijn verschijning.
Volgens hem zal het plan voor enorme werkgelegenheid zorgen. "Ik verzoek onze jonge generatie, onze kracht en toekomst, om het land niet te verlaten", zo smeekt de president. "Ik heb jullie nodig, het land heeft jullie nodig en jullie hebben een leefbare stad nodig en een ontwikkeld land. Wij zullen straks steden hebben waar elke Afghaan trots op kan zijn."
Met in mijn hoofd de gedachte om nu echt Ghani's boek 'Fixing Failed States' (Het opknappen van mislukte landen) te gaan kopen schrijf ik in mijn notitieboekje: 'Het wordt tijd om elkaar weer te gaan vertrouwen. Elke goede daad begint met een goede gedachte. En een goede gedachte krijgt vorm door een goed plan. Het plan is er. Waarom zou de volgende stap geen daad kunnen zijn?'
undefined
