De Indian dream van Narendra Modi: van theeverkoper tot premier

Tegen het volk houdt de toekomstige premier er niet over op. Het doet zijn imago goed. Modi werd geboren als zoon uit een arm gezin van theeverkopers; leden van een van de laagste kasten. Als kind snelde hij na school naar huis om zijn ouders te helpen met de verkoop. In tegenstelling tot de oude politieke garde is Modi niet opgegroeid met luxe auto's of in dure huizen. Hij is, zo stelt de politicus, een man van het volk.

Merendeel kiezers schaart zich achter Modi
Deze zelfbenoemde volksman zette op zijn tiende, waarschijnlijk geheel onbewust, zijn eerste stappen richting een politieke carrière. Toen ging Modi de vloer vegen van een hoge pief binnen het conservatieve Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS). Deze hindoe-nationalistische beweging is al drie keer verboden in India en staat bij sommigen bekend als neofascistisch. Maar voor Modi fungeerde de omstreden beweging als springplank. Via RSS kwam hij terecht bij de Bharatiya Janata Partij. De politieke partij is aangesloten bij RSS maar functioneert geheel onafhankelijk.

Binnen de BJP schopte Modi het uiteindelijk tot premier van Gujarat. En vooral in deze functie die hij vanaf 2001 bemande, boekte hij veel succes. De economie in de afgelegen provincie floreerde onder zijn leiding, hij had de bureaucratie uitgebannen en de infrastructuur verbeterd. Onder andere dit beleid heeft ervoor gezorgd dat het merendeel van de ruim een half miljard kiezers zich achter Modi heeft geschaard. Die welbespraakte no-nonsense politicus die Gujarat deed floreren kan ook de rest van India tot bloei brengen, geloven ze.

'We zijn Gujarat niet vergeten'
Maar er is ook kritiek. "Ook andere provincies in India doen het economisch goed", zeggen politici van oppositiepartijen. Maar vooral de moslims in het land maken zich zorgen. Modi en zijn RSS hebben het niet zo op islamieten. "We zijn niet vergeten wat hij in Gujarat heeft gedaan", zei een van de kiezers tegen CNN. Een jaar na zijn aantreden als premier hebben hindoes in Gujarat meer dan duizend moslims om het leven brachten. Een van de grootste etnische moorden in de Indiase geschiedenis. Modi greep niet in. Achteraf zei hij dat hij het anders aan had moeten pakken. Maar zijn excuses heeft hij nooit aangeboden. En juist dat wekt argwaan bij de circa 180 miljoen moslims in het land. Modi zou het als strikte aanhanger van de RSS wel op hen gemunt kunnen hebben.

Anderen zeggen dat de politicus zijn grote winst helemaal niet te danken heeft aan successen uit het verleden. Hij is de minst slechte optie. Kiezers willen vernieuwing. De Congrespartij, die sinds de Indiase onafhankelijkheid bijna onafgebroken aan de macht was, wist geen einde te maken aan de slopende corruptie. Het bedrijfsleven kreeg geen ruimte en ook de economie ging maar schoorvoetend vooruit. Modi belooft daadkracht en heeft een schoon imago. Of het hem wel lukt, moet nog blijken. Maar veel slechter zullen de Indiërs er niet van worden, is de gedachte.