De griep, bevallingen en lokale corona-uitbraken zetten het ziekenhuis onder druk

Het was wachten op de eerste zorgwekkende berichten uit de ziekenhuizen, nu de najaarsgolf van coronabesmettingen aanzwelt. Er kwamen er maandag twee: de flinke stijging van het aantal coronapatiënten dat is opgenomen in het ziekenhuis en de situatie in het Isala-ziekenhuis in Zwolle, dat twintig inhaaloperaties afzegde en drie coronapatiënten moest overplaatsen.

Het doet menigeen misschien verzuchten: gáán we weer, met die ziekenhuizen. Is het Isala een voorland voor de rest? Dat hangt van een veelheid aan factoren af en is nog geen uitgemaakte zaak. Reden tot paniek is er in ieder geval op basis van de cijfers nog niet.

Vandaag bleek dat het aantal opgenomen coronapatiënten in één etmaal is gestegen met 57, de grootste stijging in één dag sinds 29 april. In totaal liggen nu 610 coronapatiënten in het ziekenhuis, waarvan 142 op de intensive care, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Er is nog speling op de ic's

Op landelijk niveau is zowel op de intensivecareafdelingen als in de klinieken voldoende ruimte. Lange tijd was zeker de helft van de in totaal 944 beschikbare ic-bedden in Nederland bezet met covid-patiënten, nu zijn dat er ‘maar’ 146. Er liggen daarnaast nog zo’n 500 à 600 patiënten zónder covid op de ic: er is dus speling.

Het Landelijk Coördinatie Centrum Patiënten Spreiding (LCPS) verwacht wel dat het al gauw meer overplaatsingen zal moeten regelen, laat een woordvoerder weten. Wat nu in het Isala gebeurt, was op 11 oktober nog aan de orde in een ander ziekenhuis en dat haalde het nieuws niet. Maar erg is dat niet zolang er bij anderen wél genoeg ruimte is.

De situatie in het Isala is niet alleen het gevolg van een toestroom van coronapatiënten (25 in totaal, waarvan de helft uit Staphorst waar de vaccinatiegraad afgezet tegen het landelijke gemiddelde laag is), maar ook van een piekje in de andere acute zorg en een groot aantal bevallende vrouwen die het ziekenhuis natuurlijk de deur niet kon wijzen.

De terugkeer van het influenzavirus

De vraag is dus of de ziekenhuizen op een punt komen dat die uitwisseling van patiënten niet meer mogelijk is omdat iedereen vol zit. Het RIVM schatte eerder deze week dat er de komende maanden 4800 mensen met corona op de ic zullen belanden – niet allemaal tegelijkertijd natuurlijk.

In reactie op die schatting liet ‘beddenbaas’ Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, weten dat de situatie onder controle is, maar dat het verloop van de gewone griepgolf weleens roet in het eten kan gooien. Vorig jaar was het aantal influenzapatiënten lager dan normaal door de afstandsregels; nu verwachten artsen juist een opleving omdat mensen weer samenklitten.

Op de achtergrond spelen nog meer factoren mee: hoe goed houdt het ziekenhuispersoneel het vol? Hoe vaak worden ze ziek, overspannen of zeggen ze de zorg vaarwel? Dat is afwachten. Je kunt wel een bed en beademingsaparatuur beschikbaar hebben, maar zonder verpleegkundigen ben je nergens.

Het aantal positieve testen is geen betrouwbare indicatie meer

Een andere factor is het aantal zogeheten doorbraakinfecties: besmettingen van volledig gevaccineerden. De coronavaccins beschermen in de regel goed tegen een ernstig verloop van de ziekte, maar dat verandert wellicht als de effectiviteit van de vaccins afneemt of als het virus zich muteert.

Omdat de testbereidheid in Nederland behoorlijk is afgenomen, is het aantal positieve testen geen betrouwbare indicatie meer voor het aantal ziekenhuisopnames. Dus het wordt spannend. Voorlopig zijn er nog voldoende bedden, al zullen er bij regionale uitbraken mogelijk patiënten overgeplaatst moeten worden.

Lees ook:

Nieuwe fase van ‘varen in de mist’ aangebroken met toenemende coronabesmettingen

De nieuwe golf van het coronavirus kan wel eens een eerste beeld geven van hoe het leven er in de toekomstige winters uit gaat zien.