Reportage

De gele hesjes staan er nog altijd in Pont-Sainte-Maxence: ‘Macron heeft geen idee hoe gewone mensen leven’

De rotonde bij het Noord-Franse plaatsje Pont-Sainte-Maxence wordt elke dag ‘bewaakt’ door gele hesjes.  Beeld Kleis Jager
De rotonde bij het Noord-Franse plaatsje Pont-Sainte-Maxence wordt elke dag ‘bewaakt’ door gele hesjes.Beeld Kleis Jager

Emmanuel Macron probeert zijn politieke huid te redden met een nationaal debat. De gele hesjes in het Noord-Franse Pont-Sainte-Maxence zijn er niet van onder de indruk.

Kleis Jager

62 dagen staan ze er al, volgens een bordje aan een lantaarnpaal van ‘hun’ rotonde. In het weekend zijn de gele hesjes met veel meer, vandaag bewaken zo’n vijftien diehards het fort. Onder wie Bertrand Le Nouailles (67), gepensioneerd hovenier. “Ik ben hier elke dag”, vertelt hij. “Tot november vorig jaar had ik nog nooit gedemonstreerd. Zelfs niet in mei 1968, toen er een algemene staking was. Het leven toen was veel beter dan nu.”

“Europa”, vervolgt Le Nouailles, “dat heeft ons de das om gedaan.” Om hem heen wordt instemmend geknikt. Iedereen rekent nog in francs, zo blijkt, niet in euro’s. “Zo kan je goed zien hoe we zijn belazerd”, zegt Patrick Morin (66), elektromonteur in ruste.

“Voor een krop andijvie betaal je nu drie euro. Dat is twintig francs! Dacht jij dat we toen zo gek waren om twintig francs voor een krop andijvie te betalen?”

Eerlijkere belastingen

Zijn laatste woorden worden overstemd door een claxonnerende vrachtwagen. De gele hesjes van Pont-Sainte-Maxence blokkeren de weg niet meer zoals in het begin van de acties. Maar ze willen aanwezig blijven tot de regering gehoor geeft aan hun eisen: een beter inkomen, eerlijkere belastingen en een burgerreferendum.

De rotonde is klaar met de politiek, de media, de deskundigen en met president Emmanuel Macron in het bijzonder, wordt hier ook duidelijk. Het nationaal debat dat hij heeft gelanceerd is koel ontvangen. “Macron vertegenwoordigt een oligarchie”, meent Carole Spolitini (53). “Hij dient zijn eigen belangen en die van zijn kliek, ze zijn er niet voor ons.”

De koopkracht is het meest genoemde probleem. Spolitini werkt niet. Met haar man Christian en drie kinderen moet zij rondkomen van 1200 euro netto per maand die Christian verdient als verkoper in een bouwmarkt.

Tifenn Daflon (37) en Thierry Charpentier (51) vragen aandacht voor iets anders: de gehandicaptenzorg. Daflon heeft een zoontje met de Ziekte van Little, een vorm van hersenverlamming. Charpentier zit sinds een motorongeluk veertien jaar geleden in een rolstoel. “Als de rijken meer belasting betalen, hoeven ze ook niet te bezuinigen op de voorzieningen”, zegt Daflon.

Schandalig

Charpentier, voor zijn ongeluk vrachtwagenchauffeur, knikt. Hij krijgt een uitkering van 800 euro per maand, zijn vrouw werkt in een bakkerij voor het minimumloon. Samen hebben ze 2000 euro om van te leven. “Maar zodra mijn vrouw meer zou verdienen, worden we gekort. Dat is toch schandalig?”

Gelukkig heeft de bank zijn hypotheek overgenomen en kan hij ‘van de verzekering’ in een aangepaste SUV rijden. Hij wijst op een Audi Q7 op de parkeerplaats. “Maar dat”, verzekert hij, is zijn enige luxe. En zijn rokertjes niet te vergeten: twee pakjes per dag. “Dat is zestien euro!”, roept Daflon verschrikt uit. “Jij paft per maand weg wat ik uitgeef aan huur.” Iedereen barst in lachen uit, Charpentier doet een beetje gegeneerd mee.

In het algemeen geven de bezetters van de rotonde een goed beeld van zijn gemeente, denkt burgemeester Arnaud Dumontier. “Dit is een arbeidersstadje dat nooit is hersteld van de zware klappen die het vanaf de jaren zestig kreeg. Van de papier- en metaalindustrie die er was, is niets meer over. Het gemiddelde inkomen bedraagt hier 1150 euro, de werkloosheid, meer dan 15 procent, ligt ver boven het landelijke gemiddelde.”

Klaagbrieven

Dumontier (45), van de centrum-rechtse partij Les Républicains, pakt een map met klaagbrieven die hij heeft ontvangen. Dit cahier de doléances is een initiatief van de vereniging van plattelandsburgemeesters, geïnspireerd op het document met dezelfde naam uit de tijd van de Franse Revolutie. Ook toen was er woede over de privileges van de rijken (de adel) en de staat die niet ophoudt de vruchten van de arbeid te confisqueren.

“Wat je toen natuurlijk niet had was ergernis over mensen met een uitkering die bijna net zoveel te besteden hebben als de werkenden. Dit probleem scoort hier heel hoog.”

Dumontier is geboren in Pont-Sainte-Maxence als zoon van een lasser en een moeder die voor dag en voor dauw opstond om vakken te vullen in een supermarkt. “Het grote probleem van Macron is dat hij geen idee heeft van het leven van gewone mensen. Zij zijn voor hem een probleem in de begroting.”

Aan het nationaal debat zal Dumontier alleen logistieke steun verlenen. “De operatie is bedoeld om Macron te redden, maar tegelijk is het gezien de spanningen in het land ook belangrijk dat het plaatsvindt.”

Lees ook:

Gele hesjes jagen Frankrijk op kosten

Om tegemoet te komen aan de gele onvrede trok de regering eind vorig jaar de portemonnee om de koopkracht te verbeteren. Dit pakket maatregelen (gemiste belastinginkomsten en extra uitgaven) wordt geraamd op 12 miljard euro. Hierdoor voldoet Frankrijk volgend jaar niet aan de beruchte drie-procent-norm.

De Franse president probeert tijd te winnen met een ‘grand débat national’

Emmanuel Macron neemt met een grote volksraadpleging een ongekend initiatief, maar ook een riskante gok.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden