De Gelder: "Ik wilde bewijzen dat ik het aankon iemand te vermoorden"

Kim De Gelder:
Kim De Gelder: "Ik vond dat ik hard mocht zijn voor de wereld omdat de wereld ook hard is voor mij."Beeld epa

Kim De Gelder is toerekeningsvatbaar en schuldig aan viervoudige moord. Dat heeft de jury vrijdag beslist. De Gelder stond terecht voor moord op twee baby's en een 54-jarige kinderverzorgster in het Belgische kinderdagverblijf Fabeltjesland en de moord op een 72-jarige vrouw. Het vonnis betekent dat hij een gevangenisstraf zal moeten uitzitten. De strafhoogte wordt waarschijnlijk later op de dag bekend. Een samenvatting van het proces met quotes van en over Kim De Gelder.

Ellen Nieuwenhuijze

"Mijn naam is De Gelder. Mijn voornaam is Kim. Ik ben 24 jaar oud. Op het moment van de feiten was ik werkloos." Op de eerste procesdag, vrijdag 22 februari 2013, wordt de akte van beschuldiging voorgelezen. De Gelder grijnst wanneer hij de woorden 'serie- en massamoordenaar' hoort. Wanneer de voorzitter hem vraagt een reactie op deze akte te geven, zegt hij: "Ik heb ze niet gehoord en ik heb niet geluisterd." Het zet gelijk de toon voor de rest van het proces.

Eerste slachtoffer: 72-jarige vrouw met 17 steekwonden
In het begin van het proces beschrijft Kim de Gelder hoe hij zijn eerste slachtoffer een week voor het drama op kinderdagverblijf Fabeltjesland doodde. Nadat hij de 72-jarige vrouw in haar huis had neergestoken, tikte hij twee keer met zijn mes op de wang van de vrouw. "Om er zeker van te zijn dat ze overleden was, anders zou het wreed zijn haar zo te laten." Hij verklaarde dat hij zich na de moord slecht voelde, maar dat hij geen enkele keus had om te stoppen. "Mensen vermoorden is niet leuk of aangenaam."

Fabeltjesland: "Ik was in paniek"
Op 23 januari 2009 gaat De Gelder met een mes naar kinderdagverblijf Fabeltjesland in Dendermonde met het plan iedereen binnen neer te steken. Via internet had hij zich voorbereid en zijn doelwit uitgekozen. Eenmaal binnen zou hij zich bedacht hebben. Hij probeert weer weg te gaan, maar krijgt de deuren niet open. Op dat moment hoort hij 'een gevaar voor mij' zijn kant opkomen. Wanneer 'het gevaar', een kinderverzorgster, in paniek raakt, raakt De Gelder naar eigen zeggen ook in paniek en steekt hij haar neer.

De kinderen die hij 'onderweg naar buiten' tegen kwam, lagen volgens hem in de weg. De Gelder verklaart: "Ik was in paniek en wilde naar buiten. Dat is de enige reden waarom ik dat kind heb neergestoken. (...) Weet u wat paniek is? In mijn plaats had u misschien net hetzelfde gedaan." De voorzitter zegt daarop: "De opvoedsters zeggen dat je ijzig kalm handelde. Iemand die in paniek is, reageert niet ijzig."

Op de bewuste dag doodde Kim De Gelder een begeleiderster en twee baby's van negen maanden oud. Tien andere kinderen en twee volwassen raakten zwaar gewond.

"Ik dacht dat de magnetron ontploft was"
"Ik heb spijt dat ik niet meer hebben kunnen doen voor de slachtoffers. Ik kamp met een zwaar schuldgevoel." De kinderverzorgsters die op 23 januari 2009 aan het werk waren, verklaren nog steeds in constante angst te leven.

Op de bewuste dag probeerden ze elkaar en de kinderen te beschermen. Hilde De Bondt hoorde hoe De Gelder haar collega neerstak: "Ik hoorde Rita schreeuwen en roepen. Toen ik de deur opendeed, spoot het bloed uit haar. Ik dacht eerst dat de magnetron was ontploft." Tijdens een gevecht met De Gelder zag ze een tien maanden oude baby op de grond liggen. "Ik zag onmiddellijk: Corneeltje is er niet meer."

Het motief: "Bewijzen dat ik het aankan iemand te vermoorden"
Al op de tweede dag van het proces geeft De Gelder aan dat hij "het motief zal bewaren voor het einde van het proces of voor een volgend proces." Tijdens het proces worden er verschillende motieven genoemd. De Gelder verklaart dat de strengere wapenwetgeving 'een trigger' was. Ook zei hij: "Ik vond dat ik hard mocht zijn voor de wereld omdat de wereld ook hard is voor mij."

Jef Vermassen, advocaat van drie dodelijke slachtoffers, noemt hem een "zeldzame combinatie van een seriemoordenaar en een massamoordenaar. Hij handelde uit wraak én om 'uniek' te zijn voor zijn Nederlandse internetliefje. Hij wilde namelijk zijn mannelijkheid bewijzen."

Op de dag voor de uitspraak van de jury geeft De Gelders eigen advocaat inzicht in de motieven van De Gelder. Hij leest voor uit een briefje wat hij op de tweede procesdag van De Gelder kreeg: "Ik wou 't doen op die leeftijd om te bewijzen tegenover mezelf dat ik het aankan om iemand te vermoorden. Sorry voor de moorden. (...) Ik hoop op een milde straf."

Toerekeningsvatbaar of niet?
De grote vraag in het proces was of De Gelder tijdens zijn daden toerekeningsvatbaar was. De tegenpartij, 27 advocaten die verschillende partijen behartigen, pleitte dat de jury hem toerekeningsvatbaar zou verklaren.

Aanklager Yves Van Den Berge: "Stuur de slachtoffers alstublieft niet naar huis met het idee dat de dood van hun geliefden het gevolg was van toeval, van een ziekte." Nina Van Eeckhaut, advocate van de verzorgsters in Fabeltjesland, haalde hard uit naar De Gelder: "Moed om weerloze baby's dood te steken, dat wel. Maar je bent te laf om jezelf op te hangen."

De advocaat van De Gelder noemde hem ziek. Schizofreen. Kim De Gelder maakte het hem behoorlijk lastig toen hij zei: "Stop er alstublieft mee. Ik ben niet ziek. Je kent mijn drijfveren."

Het college van gerechtspsychiaters beschreef De Gelder als een gevaar voor zichzelf en de maatschappij. Hij had en heeft een ernstige geestesstoornis. Maar ten tijde van de feiten wist hij wat hij deed en deed hij wat hij zelf wou. Zij noemden hem toerekeningsvatbaar. Volgens de experts van de verdediging was hij juist ontoerekeningsvatbaar. "Hij heeft een biochemische stoornis in de hersenen die hem waanzinnig maakt. Deze man is mentaal dood."

"Hij blijft mijn zoon"
"Iedereen zegt 'Hoe kan je zo'n monster nog verdedigen?'" Deze woorden sprak de vader van De Gelder halverwege het proces. Ook de familie van De Gelder heeft het zwaar. "We voelen ons zo schuldig", zei zijn vader. "Ik heb getwijfeld of ik nog wilde leven. Als mijn gezin er niet was geweest... Ondraaglijk."

De familie van De Gelder is er van overtuigt dat hij sinds zijn pubertijd ziek is. Zus Lynn: "Vanaf toen zag je bij hem ook geen emoties meer." Zijn ouders probeerden hem op zijn achttiende te laten opnemen. "Mijn vrouw en ik waren ervan overtuigd dat we hem het beste uit de maatschappij konden weghalen. Maar de psychiater die we raadpleegden, stuurde ons uit wandelen." Zijn moeder blijft hem ondanks zijn "verschrikkelijke" daden steunen: "Als je een kind op de wereld zet, ben je daartoe verplicht."

Advocaat van de duivel versus duivelsadvocaat
"Het was een vermoeiende opdracht", zei Jaak Haentjens na zijn pleidooi voor het Gentse hof. Sinds 2009 is hij de advocaat van Kim De Gelder. Eerder zei hij: "Ik ben geen duivelsadvocaat, ik ben advocaat van de duivel. In een rechtstaat heeft iedereen - ook hij - recht op verdediging."

Tijdens de rechtszaak en in een briefje aan zijn advocaat, uitte Kim De Gelder regelmatig kritiek op zijn advocaat. Zo schreef hij: "Sorry dat ik je niet ontsloeg, maar het Belgische gevangeniswezen laat dit niet toe."

Haentjens is van mening dat De Gelder nooit meer in de maatschappij kan terugkeren. "Zo'n man hoort in een instelling."

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden