De Europese christendemocraten schorsen de partij van Orbán op de mildst mogelijke manier
De Partij van de Hongaarse premier Orbán is voorlopig buiten de Europese club van christendemocraten gezet. Maar in het Europarlement blijft de EVP-groep bij elkaar.
De machtigste politieke familie van Europa, de Europese Volkspartij (EVP), heeft het zwarte schaap uit Hongarije, Fidesz genaamd, voor onbepaalde tijd als lid geschorst. Maar tot een volledige verbanning, waarop enkele aangesloten partijen aanstuurden, kwam het gisteren niet tijdens EVP-beraad in Brussel. Als de partij van premier Viktor Orbán zich netter gaat gedragen, staan de deuren van de EVP weer open.
De Hongaarse regeringspartij tart de EVP al jarenlang met haar anti-migratie- en anti-EU-beleid. Al die tijd gebeurde er niets, totdat EU-commissievoorzitter (en EVP-kopstuk) Jean-Claude Juncker vorige maand mikpunt werd op een affiche van een nieuwe anti-EU-campagne.
Uiteindelijk waren er gisteren 190 stemmen vóór en 3 tegen een motie die in samenspraak met Fidesz was opgesteld door de partijleiding. Alleen dat al wekte verbazing: hoe kan een partij zo’n groot stempel drukken op maatregelen tegen zichzelf. Bovendien gaf Orbán meteen een triomfantelijke persconferentie waarin hij de indruk wekte dat hij het toch maar even mooi geregeld heeft. “Dit was een goed besluit. Alle wegen voor de EVP en onze partij zijn opengebleven.”
Stemrecht
De schorsing betekent dat Fidesz tot nader order geen EVP-bijeenkomsten mag bijwonen. Ook heeft Fidesz geen stemrecht meer en mag ze geen kandidaten voor topfuncties voordragen. Daar staat tegenover dat de Hongaarse Europarlementariërs van Fidesz gewoon deel blijven uitmaken van de EVP-groep in het parlement.
Intussen gaat een ‘evaluatiecomité’ van drie EVP-coryfeeën bekijken in hoeverre Fidesz aan enkele gestelde voorwaarden voldoet. Dat zijn Herman van Rompuy, oud-voorzitter van de Europese Raad en oud-premier van België, Hans-Gert Pöttering, voormalig voorzitter van het Europees Parlement, en de vroegere Oostenrijkse bondskanselier Wolfgang Schüssel. Hun rapport wordt in het najaar verwacht. Een van de voorwaarden is dat de gerespecteerde, internationaal ge-oriënteerde Central European University (CEU) zonder hindernissen in Boedapest kan blijven.
CDA-Europarlementariër Esther de Lange, tevens vicevoorzitter van de EVP, noemt de schorsing ‘een ongekend harde sanctie en een duidelijk signaal aan het adres van Fidesz’. Het CDA behoorde tot de dertien EVP-partijen die het lidmaatschap van de Hongaren op deze partijraad ter discussie wilden stellen, maar was daarin wel het minst uitgesproken.
Andere partijen in het Europees Parlement reageerden fel. ‘Een politieke truc die Europa beschaamt’, zo omschreef de liberale voorman Guy Verhofstadt Fidesz’ schorsing. Zijn fractiegenoot Sophie In ‘t Veld (D66) nam ook geen blad voor de mond. “De EVP heeft alle morele autoriteit verloren om een modern Europa te leiden. De kandidatuur van Manfred Weber voor het voorzitterschap van de Europese Commissie ligt aan diggelen.”
Uitholling
Haar GroenLinks-collega en Hongarije-rapporteur Judith Sargentini constateert dat jarenlange uitholling van de rechtsstaat geen reden was voor de EVP om maatregelen tegen Fidesz te nemen, maar een postercampagne tegen Juncker wel.
“Dat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht wordt ingeperkt, de persvrijheid aangetast en minderheden hun fundamentele rechten worden ontnomen, was kennelijk niet voldoende voor de Europese christen-democraten om een volwassen gesprek te voeren met Fidesz, en Orbán tot orde te roepen of hem uit de partij te schoppen”, aldus Sargentini.
Lees ook:
Europese partners zijn klaar met Hongaarse premier Viktor Orbán
Na een nieuwe anti-EU-actie stellen christen-democratische zusterpartijen het lidmaatschap van Fidesz ter discussie.
Juncker is het nieuwe doelwit van Hongaarse anti-EU-campagne
Na de persoonlijk gerichte aanvallen op onder anderen Europarlementariërs Judith Sargentini (GroenLinks) en Guy Verhofstadt koos de Hongaarse regering vorige maand een nieuw doelwit: voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie.