De Duitse regering ruziet over het lot van haar inlichtingenbaas. Mag hij blijven of moet hij weg?
De chef van de Duitse inlichtingendienst ligt onder vuur. Hij zou te veel tegen extreem-rechts aanschuren.
De Duitse regering ligt in de clinch over het lot van Hans-Georg Maaßen, chef van de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst. Mag hij blijven of moet hij weg? Maaßen zorgt voor ophef doordat hij videobeelden in twijfel trok van rechtsextremisten die migranten opjoegen in het Saksische Chemnitz. De SPD eist zijn vertrek, CDU/CSU wil daar niet aan. Na crisisberaad is de beslissing over het weekend getild.
Duizenden mensen demonstreerden eind augustus in Chemnitz tegen de Duitse migratiepolitiek. Dat gebeurde na de moord op een 35-jarige man, waarvan twee asielzoekers worden verdacht. Vele rechtsextremisten togen naar Chemnitz. Er doken beelden op van mannen die in de straten van Chemnitz achter migranten aanrenden. Ook journalisten en ooggetuigen berichtten daarover.
Misinformatie
Regeringswoordvoerder Steffen Seibert sprak over een 'Hetzjagd', een klopjacht. Namens bondskanselier Angela Merkel veroordeelde hij die scherp.
Maar Maaßen ontkende die lezing. Tegen boulevardkrant Bild Zeitung zei hij: "Bij de veiligheidsdienst is geen belastende informatie bekend dat zulke klopjachten hebben plaatsgevonden". Ook zei hij dat er 'geen bewijzen' zijn dat de videobeelden op internet 'authentiek' zijn.
Sterker nog, volgens Maaßen ging het om 'doelbewuste misinformatie, om mogelijk de aandacht af te leiden van de moord in Chemnitz'. Die nogal krasse beschuldiging - waarvoor hij geen bewijzen leverde - sloeg in als een bom.
Maaßen moest zich deze week verantwoorden voor een besloten parlementaire commissie. Eerder ontkende ook de Saksische minister-president Michael Kretschmer dat er een 'klopjacht' was.
Controversiële uitspraken
Maaßen blijft bij zijn uitspraken, hoewel hij in een brief aan Seehofer uitlegde dat hij hier en daar niet goed begrepen was. Ook stelde hij een vertrouwelijk bericht op voor het ministerie van binnenlandse zaken over de gebeurtenissen in Chemnitz. Horst Seehofer (CSU), minister van binnenlandse zaken, sprak daarna zijn 'volle vertrouwen' in hem uit. De sociaaldemocraten vinden dat onbegrijpelijk. Zij eisen Maaßens aftreden. Net als de SPD verwijten ook de linkse oppositiepartijen hem dat hij rechtsextremisme vergoelijkt.
Maaßen is sinds 2012 president van het 'Bundesamt für Verfassungsschutz', de binnenlandse veiligheidsdienst. De 55-jarige jurist doet vaker controversiële uitspraken - zo zei hij dat Edward Snowden een Russische agent was - en staat bekend om zijn kritiek op Merkels vluchtelingenpolitiek.
Controversieel zijn ook gesprekken van hem met politici van de anti-immigratiepartij Alternative für Deutschland (AfD), die in de media uitlekten. Omroep ARD bracht deze week naar buiten dat hij vertrouwelijke informatie van de veiligheidsdienst zou hebben gegeven. Het bevestigt in de ogen van zijn tegenstanders het gebrek aan politieke onpartijdigheid bij de baas van de veiligheidsdienst.
Heftige taferelen
Minister Seehofer houdt hem de hand boven het hoofd, maar het zal erom spannen of hij hem nog kan redden. De CSU-chef zorgde zelf overigens ook voor controverse na 'Chemnitz'. Hij noemde migratie de 'moeder van alle problemen'. Dat maakt hem weer een stukje ongeliefder bij links, en zorgt bij zusterpartij CDU voor frictie. Het thema migratie bezorgt de Duitse regering telkens weer hoofdbrekens.
Aan het 'klopjacht-debat' zal ze niet ten onder gaan. Het leidde in de Bondsdag wel tot heftige taferelen, vooral tussen AfD-fractievoorzitter Alexander Gauland en SPD-er Martin Schulz, die Gauland fascisme verweet. Merkel zei dat er geen 'excuus' bestaat voor geweld op Duitse straten. Een debat over het wel of niet gebruiken van de term 'klopjacht', zei ze, 'brengt ons werkelijk niet verder'.
Lees ook:
Duitsland is weer in de ban van de parallellen met donkere tijden
'Zelf zag ik er woensdag alleen flitsen van voorbijkomen, van het debat in de Duitse Bondsdag, al was dat voldoende om het gewicht ervan te kunnen wegen,' schrijft Wim Boevink.
Chemnitz is geen nazistad, woede is er wel
Het is onrustig in de Duitse stad Chemnitz sinds daar een inwoner werd doodgestoken en twee asielzoekers werden opgepakt.