De alternatieven zijn er, dus laten we afscheid nemen van aardgas

Afgelopen maand ondertekenden de ministers Kamp, Plasterk, staatssecretaris Dijksma, een dertigtal gemeenten en netbeheerders de 'Green Deal Aardgasvrije wijken'. Een mooi, historisch moment.Nog historischer zou het zijn als de verplichting tot aansluiting op het aardgasnet in Nederland wordt geschrapt, te beginnen bij nieuwbouw. Onze oproep aan de nieuwe Kamerleden en het nieuwe kabinet is dan ook om deze verplichting voor netbeheerders te schrappen.

Nederland staat momenteel voor een enorme opgave: het energiesysteem verduurzamen om klimaatverandering tegen te gaan. Nu draait Nederland nog steeds voor 94 procent op fossiele energie.

Dat afbouwen kan niet van vandaag op morgen. Maar we kunnen er wel voor zorgen dat we in alles wat we doen de goede kant op bewegen. Bijvoorbeeld door geen investeringen te doen in nieuwe gasaansluitingen als er betere oplossingen voorhanden zijn. Hiervoor zijn echter nog geen concrete afspraken gemaakt.

Het huidige kabinet koerst op klimaatneutraal in 2050. Dat lijkt ver weg, maar als we nu geen actie ondernemen, gaan we dat niet halen. Hoe langer we wachten, hoe lastiger het wordt. In Nederland bevindt zich ruim 130.000 kilometer gasleiding, ruim 7 miljoen gebruikers zijn daar op aan gesloten. Dit zijn zowel woningen als kantoren, scholen, ziekenhuizen en andere 'utiliteitsgebouwen'.

Het merendeel van de nieuwe gebouwen wordt nog steeds aangesloten op aardgas. Maar nieuwbouw zonder aardgas is haalbaar en een mooie uitdaging voor de bouw- en installatiesector.

Velen delen de ambitie om aardgas uit te bannen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de Green Deal. Ook een meerderheid van de bevolking lijkt dit te steunen. Sommige bouwbedrijven maken eigen beleidskeuzes, bijvoorbeeld om alleen nog aardgasloze nieuwbouw te realiseren. Bouwbedrijven en installateurs zijn prima in staat om gebouwen zonder aardgas te bouwen. Alternatieven zijn voorhanden: bodemwarmte (warmtepompen), duurzame restwarmte (warmtenet) en zonnewarmte.

Bestaande wetgeving zorgt er echter voor dat we voorlopig geen afscheid kunnen nemen van gas. De Gaswet moet worden aangepast, tot die tijd zitten we eraan vast. Netbeheerders zijn wettelijk verplicht om gas aan te leggen als de consument daarom vraagt, tenzij er al een warmtenet is. Bizarre situaties dreigen: een straat wordt gasloos, maar één bewoner wil op gas koken. De netbeheerder is dan verplicht een gasnet aan te leggen, te onderhouden of te vervangen. De kosten worden gesocialiseerd via de energierekening, we betalen dit allemaal samen.

De uitstoot van CO2, verspilling van publiek geld en fossiele brandstoffen moeten worden gestopt. De nieuwe duurzame markt kan heel snel tot stand komen als we de Gaswet aanpassen. Stientje van Veldhoven (Tweede Kamerlid voor D66) diende al een amendement in, waarmee de aansluitplicht voor gas bij nieuwbouw zou komen te vervallen.

Helaas heeft minister Kamp dit amendement niet overgenomen. En helaas kon de vorige Kamer deze wet niet meer aanpassen. Een gemiste kans, die het nieuwe kabinet kan oppakken. Wij wachten met smart op deze wetswijziging.

Mede namens: Evert den Boer (CEO Greenchoice), Ton Hillen (CEO Heijmans), Henk Jagersma (CEO Syntrus Achmea Real Estate & Finance), Marc van der Linden (CEO Stedin Groep), Doekle Terpstra (voorzitter UNETO-VNI, ondernemers in de installatiebranche)