De aangespoelde peuter die de wereld schokte
Bijna drieduizend werden er vandaag gered, maar niemand weet precies hoeveel vluchtelingen er niet de overkant bereikten. Het beeld van het verdronken jongetje dat aanspoelde op de Turkse kust deed de wereld beseffen wat vluchten echt betekent.
Een aangespoelde peuter op het strand bij Bodrum in Turkije, met een rood T-shirt, een korte broek en kleine schoenen werd vandaag het gezicht van alle bootvluchtelingen die Europa proberen te bereiken.
Het beeld maakte veel emoties los op internet en werd duizenden keren gedeeld op sociale media. Het maakt in één keer duidelijk welke ontberingen de vluchtelingen doormaken die het oude continent proberen te bereiken.
Het jongetje zou Aylan Kurdi heten en afkomstig zijn uit Kobani, een Koerdische stad in het noorden van Syrië, nabij de grens met Turkije. Om Kobani wordt al maanden hevig gevochten tussen terreurbeweging Islamistische Staat en PYD, de Syrische tak van de PKK. Aylan zou drie jaar oud zijn geweest en zijn opgegroeid in een omgeving van oorlog.
Iconisch beeld
Met ongeveer twintig anderen was hij per boot op weg van Turkije naar Griekenland. Een fotograaf zag de peuter liggen. Eerst op zijn buik in de branding bij Bodrum in Turkije, daarna in de armen van een hulpverlener.
De vluchtelingen vanuit het Midden-Oosten zorgen al maanden voor een stroom berichten over vluchtelingendrama's. Chaos bij de grens van Macedonië, gestrande migranten voor een gesloten station in Boedapest, een truck vol gestikte vluchtelingen in Oostenrijk en dagelijks de berichten over mensenhandelaren die gammele bootjes volproppen met radeloze vluchtelingen. Toch is er vaak een iconisch beeld voor nodig om de ernst van een situatie te beseffen.
Kinderen in noodsituaties
Kinderen zijn vaker het gezicht van het leed, van oorlog, honger en geweld. Het aangespoelde jongetje doet denken aan een peuter uit Sudan, die in 1993 een icoon werd. Het kind ligt uitgemergeld op de grond, het gezicht naar beneden, de ribben zichtbaar. Naast het kindje staat een gier. Het werd een symbool voor de hongersnood in Afrika. De fotograaf, Kevin Carter, pleegde een jaar na de foto zelfmoord. Hij kon al het leed dat hij had gezien niet meer aan.
Een van de bekendste oorlogskinderen is Phan Thi Kim Phuc uit Vietnam. De Vietnamese rende in 1972, negen jaar oud, huilend weg voor een bombardement met napalm. Bloot, omdat ze haar brandende kleren moest uittrekken. Ze liep zware brandwonden op. Het voedde de toch al groeiende afkeer van de Amerikaanse aanval op Vietnam.
Vorig jaar kwamen vier kindjes uit de Gazastrook, tussen negen en elf jaar oud, om het leven op het strand. Ze speelden verstoppertje en voetbal. Een Israëlisch gevechtsvliegtuig gooide zijn bommen af. Ook de foto's van die kinderen, op de buik in het zand, gingen de wereld over.