David versus Goliat op het IJslandse platteland

Uitgestrekte kale vlakten zijn het decor van deze IJslandse versie van David tegen Goliat, over een ‘plattelandsmaffia’ die boeren in een wurggreep houdt. Het zijn de woorden van Inga, die samen met haar man Reynir een boerderij probeert te bestieren terwijl ze financieel voortdurend langs de rand van de afgrond manoeuvreren.

Boosdoener is de lokale Co-op: een organisatie ooit door de boeren zelf opgezet omdat men samen sterker stond maar inmiddels een veelkoppig monster dat hen afperst en uitkleedt. Niet alleen hebben vrijwel alle boeren leningen uitstaan bij de Co-op, de organisatie dwingt hen om hun producten aan de Co-op te verkopen en andersom alle benodigde materialen tegen hoge prijzen bij de Co-op af te nemen. Als ze weigeren, kunnen ze hun bedrijven beter sluiten. Toch besluit Inga in verzet te komen, nadat de situatie bij hen thuis uit de hand loopt.

Machtsmisbruik

Inga is als weerbarstige held het levensbloed van deze film, om het dramatisch te stellen. Zo’n personage heeft de film ook nodig, want ‘Mjólk’ is minder mooi gefilmd dan ‘Rams’, Grímur Hákonarsons vorige film. Die stijlwisseling is bewust en terecht want ‘Rams’ verkende weliswaar ook de verhoudingen binnen een kleine boerengemeenschap, maar was toch vooral een komedie. ‘Mjólk’ is realistischer en stipt een serieus onderwerp aan: machtsmisbruik waarover iedereen zwijgt omdat men financieel gevangenzit.

Waarom hebben we eigenlijk niet al lang een standbeeld voor de Onbekende Klokkenluider? Inga draagt geen cape in ‘Mjólk’, maar dit is beslist een superheldenfilm.