Dankbaarheid als nieuwe inspiratie

ROTTERDAM - In Capelle aan den IJssel kon tiener Ignisious Gaisah geen atletiekbaan vinden. Pas tijdens een eenzame fietstocht door Rotterdam vond hij zijn plaats van bestemming. Maar hoe vreemd, er was geen mens te bekennen.

"In Ghana wordt overdag getraind, dus ik begreep niet dat ik niemand zag. En dat bleef zo, de hele week. Maar er waren dingen op de baan verplaatst, dus getraind werd er."

Toen Gaisah het juiste tijdstip had achterhaald, stapte hij plompverloren tussen een trainend groepje atleten. Een trainer had in de gaten dat hij niets te zoeken had tussen de midden- en lange afstandlopers. Hij moest zich maar melden in de sprinthoek.

"Ik stelde me voor aan de trainster en vertelde wat ik als verspringer kon. Ze zei het niet, maar aan de expressie op haar gezicht wist ik wat ze dacht: 'Ah, weer zo'n zwarte jongen die denkt dat hij kan verspringen'. Maar aan de manier waarop ik mijn sprintjes trok, zag ze dat ik talent had."

Twaalf jaar later heeft Gaisah een Nederlands paspoort aangevraagd. Hij ontkent dat problemen met de Ghanese atletiekfederatie de reden zijn, al zegt hij volmondig: "In de periode dat ik ze het hardst nodig had, waren ze er niet." Bovendien werd vorig jaar zijn olympische ambitie gefrustreerd door een verplicht Ghanees trainingskamp.

De aanvraag ligt in dankbaarheid. Die gaat ver, want mocht de Ghanese atletiekfederatie dwarsliggen, dan is Gaisah bereid de reglementaire periode van twee jaar af te zien van internationale toernooien. Te beginnen met de WK in Moskou van augustus.

"Alles wat ik heb bereikt in de atletiek, heb ik bereikt in Nederland. Bovendien ben ik hier door een heel team mensen gesteund na een zware knieoperatie. Daar wil ik iets voor teruggeven, en dat kan door voor Nederland prijzen te winnen.

"Jonge atleten hebben inspiratie en begeleiding nodig hebben. Ik heb alles meegemaakt, ik kijk er naar uit om die ervaring straks als trainer aan de gemeenschap terug te geven. Ik weet dat atletiektrainer hier geen fulltimebaan is. Maar ik weet wat ik erbij ga doen, al houd ik dat geheim."

Ignisious Gaisah weet hoe moeilijk het is om een droom te volgen. De zoon van een Ghanese moeder en een vader uit Sierra Leone met wie hij al lang geen contact meer heeft, prijst zich gelukkig met steun van thuis. Zijn moeder was op school een getalenteerde hoogspringster die op gezag van haar moeder moest stoppen. Een meisje dat aan atletiek doet zal immers nooit kinderen baren.

Misschien was dat de reden dat zij en haar nieuwe echtgenoot Ignisious onvoorwaardelijk steunden. "Ik ben echt niet de enige goede verspringer in Ghana, maar het is moeilijk om je daar als topsporter te ontwikkelen, zelfs voor voetballers. Ze krijgen niet genoeg te eten om goed te kunnen trainen."

In Ghana wordt slechts de twee maanden voor de schoolcompetitie getraind. Gaisah was dagelijks in het stadion van zijn woonplaats Kumasi om de nationale atleten te observeren. Dan sloot hij zich aan bij zijn rondjes dravende leeftijdsgenootjes.

Toen zijn talent bleek, waren er voor Gaisah in Ghana slechts twee wedstrijden. Invitaties voor internationale juniorenkampioenschappen konden niet altijd worden gehonoreerd vanwege geldgebrek. Een van zijn trainers adviseerde hem zijn heil elders te zoeken. De keuze was Italië of Nederland, omdat daar familieleden woonden. "Ik zag in het Nederlands voetbalelftal al die zwarte jongens spelen. Dat land wilde ik zien. Mijn ouders zorgden voor een ticket."

Onder leiding van 'hobbytrainers' Monique Berrevoets (sprint) en Eric van der Steenhoven (ver) ontwikkelde Gaisah zich snel tot verspringer van wereldklasse. Hij werd wereldkampioen indoor en won zilver buiten, werd Afrikaans kampioen en winnaar op de Commonwealth Games. Slechts een olympische medaille ontbreekt. In 2004 werd hij gezien als de man die voor het eerst sinds 1992 (voetbal, brons) een olympische medaille voor zijn land zou winnen. Hij bezweek in Athene onder de druk en werd slechts zesde.

"In 2003 was ik trillend op mijn benen vierde geworden op de WK. Tijdens het voorstellen voor de finale stonden alle grote namen op en zwaaiden naar het publiek. Ik kon van de zenuwen niet uit mijn stoel komen. Vlak voor de olympische finale lag er door de verwachtingen al een enorme druk op me, toen de voorzitter van de federatie naar me toe kwam. 'Ik weet dat je voor ons een medaille kunt winnen. Als dat lukt betaal ik uit eigen zak dit geldbedrag', zei hij. "

Gaisah weet wat waardering in Ghana inhoudt. Na zijn zilveren medaille op de WK van 2005 herinnert hij zich de ontvangst op Schiphol, toen hij met het Nederlands team mee terugvloog. "Rutger Smith had zilver gewonnen en die Blom-guy was wereldkampioen polshoog. Toen het vliegtuig landde, werd het besproeid met een oranje regen, prachtig. Toen ik in Ghana landde was er niemand op het vliegveld en van de beloofde reservering wist men in het hotel niets. Ik heb de bus gepakt en ben naar huis gegaan. Dat was de waardering voor wat ik voor mijn land had gedaan."

In 2006 werd Gaisah wereldkampioen indoor en ging tien dagen later als favoriet naar de Commonwealth Games. "Daar waren alle bobo's van Ghana verzameld." Gaisah zet een lage, gewichtige stem op: "Oh, wat zijn we trots op je, werd gezegd. Ik heb geantwoord: 'Van uw trots kan ik niet eten. Daar heb ik geld voor nodig'. Dat geld kwam na mijn overwinning, via een scholarship van het IOC."

Mede dankzij een contract bij Adidas kon Gaisah in zijn inkomsten voorzien en zijn ouders steunen. Nu, na een periode van tegenslag, is de spaarpot leeg. De inkomsten uit wedstrijden slinken onder invloed van de crisis.

In 2008 scheurde Gaisah een pees van zijn rechterknie. Meer dan een jaar lang moest hij revalideren en een comeback was hoogst onzeker. Hij besloot tot een noodgreep: springen met links, het voor hem als rechtshandige meest logische afzetbeen. "Links was sterker dan rechts maar ik kreeg de coördinatie niet goed. Na twee jaar was mijn rechterknie weer zo sterk, dat ik weer met rechts kon springen."

Na mislukte Olympische Spelen en een daaropvolgende mentale inzinking, heeft Gaisah in de sprintgroep van Errol Esajas nieuwe inspiratie gevonden. Vanavond staat hij tijdens de FBK Games in Hengelo weer tussen de grote namen.

Met zijn sprong van 8.13 meter vorige maand in Peking zou Gaisah als Nederlander aan de limiet voor de WK hebben voldaan. Daarmee is een sluimerende droom aangewakkerd: "Ik hoop nog steeds op een dag de afstanden van mijn idolen Carl Lewis en Mike Powell (wereldrecordhouder met 8.95 meter, red) te kunnen springen".

De begeleidende schaterlach zegt veel over zijn gerijpte realiteitszin.

undefined