Cybercriminaliteit zit straks dicht op de huid
De invloed van cybercriminaliteit op het dagelijks leven van burgers zal razendsnel toenemen. Nu is het voor veel mensen nog een ver-van-mijn- bed-show die zich hooguit beperkt tot criminelen die geld stelen van een bankrekening. Dat gaat veranderen omdat vrijwel ons hele leven straks gekoppeld is aan het internet.
Daarvoor waarschuwen internationale cyberveiligheidsorganisaties in het onderzoeksrapport Project 2020 dat vandaag wordt gepresenteerd. De deskundigen van onder meer Europol en de International Cyber Security Protection Alliance (ICSPA) benadrukken dat ze geen angst willen zaaien en zich niet tegen technologische ontwikkeling willen keren. Wel moeten burgers, bedrijven en de overheid de gevolgen en risico's van techniek eerder gaan inschatten en niet pas achteraf, zoals nu vaak het geval is.
Het rapport beschrijft de rol van technologie in het jaar 2020. Zo zijn de deskundigen ervan overtuigd dat technieken vergelijkbaar met Google Glass - in dit geval een bril die dient als een scherm met informatie tussen de mens en de echte wereld - gemeengoed worden. "Dat brengt risico's met zich mee, want als je wordt gehackt, kunnen vreemden niet alleen bij je gegevens, zoals nu het geval is als je laptop wordt ingebroken, maar eigenlijk bij je hele persoonlijke leven: bijvoorbeeld waar je je bevindt en wat je op dat moment ziet", zegt Rik Ferguson van beveiligingsbedrijf Trend Micro en betrokken bij Project 2020. "De impact van een hack is daardoor vele malen groter."
Project 2020 schetst meer scenario's: hoe moeten we bijvoorbeeld omgaan met de groeiende hoeveelheden data die op het net over ons te vinden is? En wat is het gevolg van technologie die steeds dichter op de huid komt? Denk aan sensoren in kleding of zelfs als implantaat in het lichaam.
Cruciaal is dat de pakkans van cybercriminelen wordt vergroot, zegt Troels Oerting, bij Europol verantwoordelijk voor cybersecurity: "Vooral als de online criminaliteit straks zo'n grote impact op het persoonlijke leven van mensen heeft, verwacht men dat de daders vervolgd worden. De politie heeft dan wel gereedschappen nodig om dat te doen."
Burgers, bedrijven en de overheid moeten de gevolgen en risico's van techniek niet langer pas achteraf gaan inschatten
Twee scenario's uit 2020
Technologie op je lichaam
Techniek zit steeds dichter op het lichaam. Nu al heb je hardloopschoenen met een chip die contact maakt met een app. In 2020 zitten er ook sensoren in je sportkleding, die je hartslag en conditie doorgeven aan een online sportcoach. Maar het gaat verder. Chips ín het lichaam, die je bloedwaarden doorgeven aan een online gezondheidsmonitor. Vooral ouderen kunnen daarvan profiteren. Zo kan de verwarming in het huis aangepast worden aan de lichaamstemperatuur en kan de familie online controleren of opa zijn medicijnen al heeft geslikt. Maar wat als een datacenter waar de gegevens worden opgeslagen, uitvalt? Of als criminelen de systemen hacken en de persoonlijke gegevens misbruiken voor chantage of voor het zaaien van angst?
Meerdere identiteiten
Vrijwel iedereen loopt in 2020 rond met een scherm voor zijn ogen, dat in contact staat met internet. Het apparaat - een Google Glass of iets vergelijkbaars - weet de weg, kent je interesses en je vrienden. Loop je langs een winkel, dan verschijnt er een advertentie. Zijn er vrienden in de buurt, dan krijg je een seintje. Dat heeft grote gevolgen voor de privacy. Om zelf de controle te houden, hebben we meerdere identiteiten nodig. Een openbaar profiel voor op straat, een commercieel profiel voor in de winkel en een officieel profiel als we bij het gemeentehuis aankloppen voor een vergunning. Maar wat als een van je identiteiten gestolen wordt? En wat als je apparaat gehackt wordt? Criminelen weten dan alles van je: wat je ziet, waar je bent en wie je kent.