Crowdfunding is hot dankzij crisis
Nood maakt vindingrijk, blijkt uit de groei van het fenomeen crowdfunding. Er is wel regulering nodig om misbruik te voorkomen, betoogt Erik Stam.
De crisis heeft genoeg in zich om pessimistisch van te worden, maar geeft ook aanleiding voor optimisme: never waste a good crisis. Door de crisis worden innovaties aangewakkerd. Combineer het maatschappelijk tekort van de reguliere banken met nieuwe toepassingen van informatie- en communicatietechnologie, doe er nog een crisis bovenop, en zie, er ontstaan mogelijkheden voor financiële innovatie: crowdfunding.
Crowdfunding is investeren door de maatschappij, voor de maatschappij, met behulp van moderne informatie- en communicatietechnologie. Vóór de crisis was dit fenomeen nog vrijwel onbekend, maar inmiddels worden er in Nederland al miljoenen en wereldwijd miljarden euro's via crowdfunding opgehaald.
Crowdfunding omvat een grote verscheidenheid aan financieringsvormen, variërend van donaties met en zonder (niet-financiële) tegenprestatie, tot leningen en investeringen in aandelen. In 2012 zijn er substantiële bedragen opgehaald via crowdfunding, zoals 32 miljoen euro voor KWF Kankerbestrijding door Alpe d'Huzes en 7 miljoen euro voor windenergie van de Windcentrale. Deze crowdfunding werd door duizenden burgers gerealiseerd. Crowdfunding kan een aanjager zijn voor publieke investeringen, zoals de Luchtsingel, een door burgerinitiatief ontstane loopbrug in het centrum van Rotterdam, waarbij 50.000 euro aan crowdfunding als aanloop fungeerde voor 4 miljoen euro financiering vanuit het Stadinitiatief van de gemeente Rotterdam.
Inmiddels groeit ook het segment voor leningen en investeringen in aandelen. Hierdoor krijgen kleine, vaak jonge bedrijven de kans om innovaties te financieren waarvoor de bank niet thuis geeft. Hier kan crowdfunding fungeren als een aanjager voor bankfinanciering of andere vormen van risicokapitaal. Crowdfunding kan de eerste meest risicovolle fasen van het innovatietraject financieren - waar overigens ook veel projecten het niet zullen redden; trial-and-error is een onoverkomelijk kenmerk van innovatie. Als de innovatie levensvatbaar blijkt, en de grootste risico's verdwenen zijn kunnen andere private financiers aanhaken.
De verwachting is dat crowdfunding voor bedrijven zal blijven groeien en in 2015 in Nederland al een omvang van zo'n 255 miljoen zal hebben. Het realiseren van deze groei vereist wel regulering van de sector om misbruik te voorkomen. Anderzijds kan regulering deze groei juist in de weg staan. Het is aan de sector zelf en de Nederlandse overheid om hierin de juiste weg te vinden. Ook dat is trial-and-error. Hopelijk levert dit veel kleine fouten en grote opbrengsten op. Het zou prachtig zijn als deze alternatieve vorm van financiering nog meer duurzame en sociale innovaties mogelijk gaat maken. De crisis zou wel eens een keerpunt ten goede kunnen zijn.
undefined