Coalitie is eruit: opvang asielzoekers soberder
De vluchtelingenopvang wordt 'sober en rechtvaardig', met een sterke nadruk op het eerste woord. Maandag maakten VVD en PvdA bekend dat vluchtelingen, mensen die een verblijfsstatus hebben gekregen, voortaan noch een bijstandsuitkering, noch een huurwoning met voorrang zullen krijgen. Zij krijgen 'bijstand in natura' en zullen wonen in een leegstaand kantoorpand of in een omgebouwde zeecontainer.
Ze krijgen ook niet langer huurtoeslag of zorgtoeslag, maar de overheid betaalt hun huur en zorgverzekering. Op hun bankrekening komt dan, net als op dit moment soms gebeurt bij daklozen in de daklozenopvang of vrouwen in de vrouwenopvang, een veel lager bedrag: 'leefgeld'. Dat bedraagt niet meer dan 'enkele tientjes per maand', zo zei VVD-fractieleider Zijlstra.
Het akkoord van maandag betekent een onverwacht snelle doorbraak in een impasse die onoplosbaar leek. Steeds opnieuw blijkt dat de problemen rond vluchtelingen en asielzoekers de achilleshiel van het kabinet zijn. Juist op dat onderwerp verschillen de principes van VVD en PvdA zo sterk, dat het bijna onmogelijk is om er afspraken over te maken.
Botsing
Het afgelopen weekeinde nog leken de twee op een botsing af te stevenen, toen VVD-leider Halbe Zijlstra een plan lanceerde voor een sobere en tijdelijke regeling voor vluchtelingen, maar de PvdA dat resoluut van de hand wees. Die partij, zo zei woordvoerder Attje Kuiken, ziet liever geen tweederangs burgers. Letterlijk zei Kuiken dat de PvdA 'een strategie van ontmoediging via ongelijke behandeling afwijst'.
Maandag gingen de sociaal-democraten alsnog overstag met een fikse versobering, al gaat die niet zo ver als de VVD het liefst ziet. Vooral de wens om eenheid uit te stralen was daarvoor de drijfveer, zo liet PvdA-leider Diederik Samsom doorschemeren. Na afloop van het overleg zei hij dat het 'winst is dat de mensen zien dat het kabinet iets doet'. Belangrijk voor de sociaal-democraten is ook dat er minstens 10.000 extra woningen zullen komen. Dat daar plannen voor zijn, maakte het kabinet vrijdag al bekend.
Containerwoningen
De duizenden extra containerwoningen zullen 'semipermanent' zijn, een woord waarvan niemand nog weet wat dat precies betekent. Aangenomen wordt dat de vluchtelingen er de eerste vijf jaar van hun verblijf zullen wonen. Daarna komen zij in aanmerking voor naturalisatie en krijgen ze alsnog recht op een sociale huurwoning.
Het kabinet wil ook dat vluchtelingen snel aan het werk kunnen. Dat kan nu nog niet. Gisteravond sprak minister Asscher van werkgelegenheid met werkgevers, werknemers en vluchtelingenorganisaties over de vraag hoe asielzoekers aan het werk kunnen zonder dat ze daarmee anderen uit een baan verdringen.
Elders in Den Haag sprak minister Ard van der Steur van veiligheid en justitie met de burgemeesters van de tien grootste steden over de beveiliging van opvanglocaties voor asielzoekers. Die extra taak vormt een 'behoorlijke aanslag' op de werklast bij de politie, maar het is volgens de minister nog niet nodig om particuliere beveiligers in te huren.
De burgemeesters hadden daar om gevraagd, omdat zij vrezen dat er al snel te weinig politiemensen beschikbaar zullen zijn om alle opvanglocaties afdoende te beveiligen.
