Christenen en joden tellen in 'joods-christelijke cultuur' van de PVV niet altijd mee

Waarom onderzochten jullie hoe de PVV over de 'joods-christelijke cultuur' denkt?

"De PVV noemt zichzelf ook weleens de grootste christelijke partij. De 'joods-christelijke cultuur' wordt daarbij vaak genoemd. Meestal wordt daar wat lacherig over gedaan. Voor anderen duidt de PVV juist op een belangrijk onderdeel van het nationale zelfbeeld dat beschermd moet worden. Kortom, veel mensen projecteren hun eigen politieke opvattingen op de partij. Wat er in detail bedoeld wordt door Wilders en andere PVV'ers blijft vaak vaag."

Is zo'n vluchtig medium als Twitter wel serieus te nemen om een politiek programma te onderzoeken?

"Jazeker. Twitter is de meest gebruikte methode van veel populisten om contact te onderhouden met hun achterban. Bovendien, we moeten wel. Interviews geeft de PVV nauwelijks. Het partijprogramma staat op een A4'tje. We hebben daarom in totaal bijna 110.000 officiële tweets van officiële PVV-accounts binnengehaald en bekeken hoe er over jodendom, christendom en islam wordt gesproken. We hebben de tweets in een doorzoekbare database gezet. Die onderzochten we aan de hand van begrippen die met de religies te maken hebben, zoals kerk, synagoge, moskee, Bijbel, Koran, pastoor, rabbijn."

Wat valt op in die tweets?

"Allereerst zien we dat de PVV opvallend veel over religie tweet, meer dan bijvoorbeeld het CDA. Bekende fenomenen komen daarbij terug: de islam is het kwaad en een bedreiging voor de joden in Nederland en voor de christelijke traditie. Opvallender is dat joden vooral gezien worden als slachtoffer van islamitisch antisemitisme. Ook van de tweets over Israël is het merendeel direct gerelateerd aan de islam. Bijna volledig afwezig zijn besprekingen van opvattingen van Nederlandse rabbijnen, synagogen of een evaluatie van de invloed van het jodendom op Nederland. Het jodendom krijgt bij de verdediging van de joods-christelijke cultuur inhoudelijk vrijwel geen aandacht."

En hoe zit dat met het christendom?

"In tweets over het christendom gaat het aanzienlijk vaker over de inhoudelijke betekenis van religie. Zo wordt er getweet over religieuze waarden, wat de paus moet vinden, wat de Protestantse Kerk in Nederland verkeerd doet en wat er met het Nederlandse christelijke verleden moet gebeuren op scholen en in erfgoed. Het christendom wordt hierbij voornamelijk als cultuur en erfgoed gedefinieerd. Over geloof hoor je vrijwel niets. Daarnaast valt op dat er veel seculiere waarden met het christendom worden verbonden, zoals atheïsme en de scheiding tussen kerk en staat."

Welke conclusie valt hier voor de kiezer uit te trekken?

"De PVV omarmt het christendom, maar vooral als culturele kracht. Het christendom is de culturele herkomst van seculier Nederland die beschermd moet worden tegen 'de islam' en 'links'. Er ontstaan daarbij niet zelden situaties waarbij kerken en gelovigen tegenover de 'joods-christelijke cultuur' komen te staan. Vanuit dat standpunt worden bijvoorbeeld christelijke en kerkelijke organisaties bekritiseerd, zoals de paus en de leiding van de Protestantse Kerk in Nederland als ze voor vluchtelingen opkomen. Als de PVV over 'de joods-christelijke cultuur' spreekt horen joodse of christelijke gelovigen daar lang niet altijd bij."

undefined