Chinese wegen dodelijkste ter wereld

SHANGHAI - Op de wegen in China geldt het recht van de sterkste en de dapperste. Zeker in de grote steden, waar het koningrijk der fietsen steeds meer plaats maakt voor een imperium van vierwielers. Het land telt dagelijks ruim 680 verkeersdoden en 45 000 gewonden, aldus een recent rapport van de Wereld Gezondheidsorganisatie WHO. En de WHO voorspelt dat het dodental tot 1300 per dag gaat groeien als er niets verandert, ofwel bijna een half miljoen doden per jaar. Officiële Chinese cijfers houden de huidige tol op 285 verkeersdoden per dag.

De verkeerssituatie in China's grootste stad Shanghai spreekt boekdelen. De wegen kunnen de dagelijkse verkeersstroom nauwelijks aan. Automobilisten passeren net zo gemakkelijk rechts als links. Buschauffeurs strijden onderling om als eerste de volgende halte te bereiken. Fietsers negeren rood licht. Voetgangers steken roekeloos over. Zelfs een zebrapad met groen licht garandeert geen veiligheid. Hoewel het verplicht is, piekeren afslaande automobilisten er niet over voetgangers voorrang te geven.

De WHO heeft de Chinese regering aangedrongen dringend maatregelen te nemen. ,,Het is een groot probleem. China heeft het hoogste aantal verkeersdoden in de wereld en dat cijfer groeit erg snel”, zei Etienne Kurg, WHOdirecteur voor ongevallen en geweldpreventie, tijdens de presentatie van het rapport in Peking.

De aanhoudende economische groei in China zorgt voor een eveneens constante groei van het aantal auto's. Shanghai tracht het aantal nieuwe voertuigen op de weg te beperken door jaarlijks een beperkt aantal nummerborden te veilen. De meeste ongevallen zijn te wijten aan slecht rijgedrag van automobilisten.

,,China is vergeven van wat we noemen 'ben ben cu': mensen die wel een rijbewijs hebben, maar geen auto bezitten. Ze doen dus nauwelijks rijervaring op en dat geeft zeker problemen als ze wel rijden”, vertelt Josie Shen, die momenteel zelf rijlessen neemt. Lessen vinden vaak niet op de openbare weg plaats maar op speciale parkoersen.

,,Automobilisten zijn erg agressief, ongeduldig en houden zich zelden aan de verkeersregels”, zegt Wu Zhi Cheng, die zelf soms de auto pakt. ,,Het is pas veilig rijden in Shanghai als je bekend bent met de toestand op de wegen en de houding van de medeweggebruikers. En daar valt nog heel wat aan te verbeteren.”

Verschillende initiatieven door het hele land moeten de verkeersveiligheid verhogen. De verkeersvoorlichting neemt toe en boetes zijn verhoogd. Op veel kruispunten staan verkeersbrigadiers en digitale tellers geven aan hoeveel seconden een stoplicht groen blijft. Wegen worden uitgebreid, wetten worden aangescherpt. Eerder dit jaar voerde Peking een nieuwe verkeerswet in die ondermeer voorschrijft dat automobilisten verantwoordelijk zijn in geval van botsing met nietgemotoriseerde weggebruikers. De wet is hoogst omstreden. Volgens berichten in de media lokken sommige voetgangers kleine ongevallen uit voor de schadevergoeding.

,,Ik denk dat vooral de politie beter werk moet doen: het aantal controles verhogen, meer boetes geven en meer aanwezig zijn op straat”, zegt auto-eigenaar Lewie Liu. ,,Nu zie je vooral verkeersassistenten, een bijbaantje voor werkelozen. Ze hebben in de ogen van velen nauwelijks gezag.”

Kantoormedewerker Li Yi laat door de toenemende stroom auto's de fiets maar helemaal staan. ,,Ik fiets graag, maar tijdens spitsuur zijn er teveel krankzinnige weggebruikers”, zegt hij. ,,Ik wil mijn leven niet riskeren.”