China / Uienkar schampt BMW: één dode
Protest op internet tegen een omstreden vonnis heeft gemaakt dat de Communistische Partij een rechtszaak heropent.
Er zijn dagelijks duizenden auto-ongelukken in China, maar eentje heeft het land op zijn kop gezet. De zaak van de BMW-bestuurster die in de stad Harbin een boerin doodreed nadat die per ongeluk haar chique auto had bekrast, wordt onder druk van de publieke opinie heropend.
Su Xiuwen werd op 20 december door de rechter schuldig bevonden aan een wat 'ongelukkig uitgepakt, maar haar niet aan te rekenen auto-ongeluk'. Ze kwam weg met een gevangenisstraf van twee jaar, die zij bovendien niet eens hoeft uit te zitten 'vanwege hoofdpijn'. De Communistische Partij heeft heropening van de zaak vorige week toegezegd, daaraan toevoegend dat alle media nu over de kwestie moeten zwijgen. Enkele internetdiscussiefora zijn gesloten.
Het begon allemaal op de ochtend van 16 oktober toen boer Dai Yiquan en zijn vrouw Liu Zhongxia zich met een landbouwvoertuig vol groene uien door het drukke verkeer een weg probeerden te banen naar de markt. Bij het ontwijken van een tegenligger schampten Dai en Liu de zilverkleurige BMW van Su Xiuwen. De spiegel raakte bekrast. Su stoof de auto uit en sloeg de boer. Na de uitbrander stapte Su de auto weer in en reed met volle vaart de toegestroomde menigte in. De boerin werd gedood, twaalf omstanders raakten gewond.
Het vonnis ontketende een golf van verontwaardiging, eerst op internet, later ook in de officiële media. De kwestie werd een metafoor voor de frustraties over het corrupte rechtssysteem en de steeds groter wordende kloof tussen rijk en arm. Ze laat echter ook de toegenomen invloed van de bevolking zien. Op internet uitten honderdduizenden Chinezen anoniem hun argwaan over de lage straf. Had die ermee te maken dat Su's man een zakenman was met relaties in het provinciebestuur? En met het feit dat hij de gewonden met een schadevergoeding het zwijgen had opgelegd, zodat geen van hen in de rechtszaal kwam getuigen?
De Communistische Parij voelt de hete adem van het volk in de nek. Het land wil het justitieel systeem hervormen, zo verklaarden regeringsadviseurs onlangs tegen The Washington Post. De doodstraf wordt minder vaak opgelegd, de politie mag niemand meer zonder proces naar een werkkamp sturen. Critici zeggen dat het voorstel vooral is bedoeld om de onrust weg te nemen: de Partij blijft onverminderd aan de justitiële touwtjes trekken.