China stapt met zijn investeringen in een machtsvacuüm

Landen in Azië, Zuid-Amerika, Afrika en Europa nodigde hij afgelopen weekeinde uit met China handelswegen te ontsluiten en infrastructuur te ontwikkelen tussen de diverse continenten. Voor landen in Azië en Afrika betekent deze megagrote subsidiepot in beginsel goed nieuws.

Al jaren staat China er om bekend te investeren in landen, zonder vragen te stellen over democratie en mensenrechten in die staten. Zowel China als de deelnemende landen kunnen profiteren van de handelsstromen. De balans slaat nu nog te veel door naar China zelf. Het land staat bekend om het opkopen van landbouwgronden en mineralen in arme landen, in ruil voor investeringen in de infrastructuur. Maar van overdracht van kennis en technologie, het stimuleren van lokale economieën en bescherming van de natuur, lijkt nauwelijks sprake.

China stapt in het machtsvacuüm dat is ontstaan doordat de westerse mogendheden verzwakt uit de economische crisis zijn gekomen. Het Amerika van Donald Trump trekt zich terug achter de eigen grenzen. Europa kampt met de naweeën van de strijd om de euro te redden en de gevolgen van de Brexit. China beschikt over sterke financiële reserves en wil graag om de economische groei op peil te houden nieuwe markten aanboren.

Territoriale claims

Of we blij moeten zijn met de Chinese plannen, valt op dit moment moeilijk te zeggen. Tot nu toe staat het land niet bekend als een macht die ook militair de trom wil roeren, maar landen als Zuid-Korea, Japan, India, Indonesië en de Filippijnen kijken achterdochtig naar de territoriale claims van China, dat inmiddels ook fors investeert in wapens.

In de Chinese Zee broeit een kwestie over het eigendom van diverse eilanden, waarbij zich in de omringende wateren rijke visgronden en mogelijk grote voorraden gas, olie en mineralen bevinden.

Tegelijkertijd roept China landen nadrukkelijk op mee te doen met het ontwikkelen van de handelsroutes, waarbij het land nu wel de indruk wekt dat economisch profijt beide kanten op moet werken. Vorig jaar ging de Aziatische Infrastructuurbank van start, een initiatief waar verschillende Europese landen, waaronder Nederland, aan deelnemen. China wil zo de concurrentie aangaan met de door de VS gedomineerde Wereldbank.

Europa moet een open houding aannemen om in te ­spelen op deze ontwikkelingen, want de economische en politieke machtsbalans zal de komende decennia ­nadrukkelijk richting het oosten opschuiven.

De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.

Lees ook: Voor de 'nieuwe zijderoute' maakt China nieuwe vrienden