Buurtzorg laat lastige patiënt aan een ander
De werkwijze van het populaire en snelgroeiende Buurtzorg Nederland frustreert enkele belangrijke spelers in de thuiszorg. Dat blijkt uit een rondgang langs zorgverleners die te maken hebben met de zorgorganisatie die maandag een kleine drieduizend medewerkers van het failliete TSN overneemt.
Buurtzorg staat erom bekend met weinig managers en kleine, zelfsturende teams van verpleegkundigen te werken. De organisatie van ondernemer Jos de Blok groeide hiermee in korte tijd uit tot Nederlands grootste speler in de wijkverpleging. Medewerkers en cliënten zijn uitermate tevreden. De organisatie is geliefd bij politiek Den Haag, omdat ze per patiënt gemiddeld aanzienlijk minder uren maakt, volgens De Blok omdat ze erin slaagt om familie en vrienden bij de zorg te betrekken.
Maar dat beeld is niet helemaal terecht, zegt Eef Peelen, voorzitter van de beroepsgroep van 450 transferverpleegkundigen, die zorg regelen voor mensen die vanuit het ziekenhuis naar huis gaan.
"Omdat er maar zo'n tien, twaalf verpleegkundigen in een team zitten, is het voor Buurtzorg moeilijk om 's nachts te waken, of patiënten in zorg te nemen die om veel moeilijk te plannen zorg vragen. Wanneer meerdere patiënten in één wijk die zorg nodig hebben, heb je het volume van een grote, traditionele zorgaanbieder nodig."
Complex
Het stoort Peelen dat Buurtzorg het beeld hooghoudt van een efficiënte organisatie die erin slaagt ouderen langer thuis te laten wonen, terwijl ze complexe en moeilijk te plannen zorg liever aan traditionele organisaties overlaat.
De werkwijze met kleine teams leidt er in Utrecht toe dat hulpbehoevende inwoners niet altijd de zorg krijgen die ze nodig hebben, zegt Carin de Kok, medisch directeur van HUS, het samenwerkingsverband van alle Utrechtse huisartsen.
Ze maakt zich zorgen over de verschraling van de zorg sinds Buurtzorg onlangs zeven wijken kreeg toebedeeld van zorgverzekeraar Zilveren Kruis, marktleider in Utrecht.
Generalisten
Als gevolg hiervan valt volgens De Kok een zorgvuldig opgebouwd netwerk van specialistische wijkverpleging uit elkaar. "In Utrecht is er voor de hele stad bijvoorbeeld een team met oncologische verpleegkundigen voor kankerpatiënten. Maar Buurtzorg werkt met generalisten. Dat betekent dat mensen in hun wijken deze zorg nu niet meer ontvangen. Dat leidt tot een tweedeling in stad."
Het gebrek aan specialisten past volgens Peelen niet bij een aanbieder die beoogt ouderen langer thuis te laten wonen. "Traditionele zorgverleners hebben vaak een team met superspecialisten die zorg thuis verlenen die tot in de jaren negentig alleen nog in het ziekenhuis bestond. Dat zijn dure teams die pas kosteneffectief zijn als je een gebied hebt met 250.000 inwoners. Maar Buurtzorg werkt van oudsher met kleine teams in buurten en wijken. Zij kunnen dat vooralsnog niet altijd leveren."
Volgens De Blok levert hij wel degelijk ook lastig te plannen nachtzorg, maar weet Buurtzorg die uren sterk terug te dringen door de inzet van familieleden. De frustratie in Utrecht wijt hij aan nauwe banden tussen sommige huisartsen en specialisten van wie hij het werk heeft overgenomen. Hij zegt juist bezig te zijn de zorg in de stad 'structureel op een hoger niveau te krijgen'.
