Buurthuis ondersteunt dementerende

Ze had er eigenlijk een kwartier eerder moeten zijn, maar toen Ina Demmers (69) het buurthuis binnen liep, wist ze niet meer dat ze de trap omhoog moest nemen. Dat ze hier vorige week ook was, net als de week daarvoor, weet ze ook niet meer. "Heb ik toen meegezongen?", vraagt ze met verbazing in haar stem.

Demmers is een van de vijftien mensen met beginnende dementie die twee tot drie keer per week naar het inloophuis Andante komen. Het samenzijn moet mensen uit hun isolement halen en stimuleren. "Zonder toegang tot activiteiten als schilderen en muziekles is thuis wonen voor veel mensen niet vol te houden. Het zijn noodzakelijke randvoorwaarden", stelt Alzheimer Nederland over het belang van deze centra in de Dementiemonitor 2016.

Het inloophuis in Utrecht behoort tot de Odensehuizen, die in Denemarken hun oorsprong vinden. De eerste werd in Nederland geopend in 2009. Inmiddels zijn er zeker twaalf en staan meerdere huizen, of soortgelijke initiatieven op de agenda. De filosofie is een veilige plek bieden, uitgaan van de kracht van mensen en ze in hun waarde laten.

Voor de recente toename van de huizen is een aantal verklaringen, denkt Lia Kemerink (63). Zij richtte het inloophuis in Utrecht op nadat meerdere mensen in haar directe omgeving dementie kregen. Odensehuizen richten zich niet alleen op degenen met dementie, maar ook op de familie, mantelzorgers en de omgeving. Er wordt voorgelicht over bijvoorbeeld gedragsveranderingen.

In Amsterdam is vorige week een boodschappenroute gemaakt van het Odensehuis daar naar de winkels. Mensen met dementie kunnen de tegels met daarop een boodschappenwagen volgen en zo niet verdwalen.

Een ander streven is 'de maatschappij' voorlichten. "Een van onze mensen is niet meer welkom in een winkel hier in de buurt vanwege diens 'onaangepaste gedrag'. Dat is triest", zegt Kemerink. Een herkenbaar probleem, volgens de organisatie Samen Dementievriendelijk. De stichting startte daarom een campagne waarin filmpjes en cursussen Nederland voorbereiden op de hulpvraag van mensen met dementie'.

De visie van de Odensehuizen sluit aan bij de participatiesamenleving, zegt Kemerink. "Wij willen juist voorkomen dat mensen weggestopt worden in verpleeghuizen, zorgen dat ze zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. Pas als mensen veel zorg nodig hebben, is onze rol als Odensehuis uitgespeeld."

Meedoen betekent helpen met boodschappen doen voor de lunch, naar musea gaan, of naar het theater. Maar ook kijken naar wat 'het individu' kan. Zoals de vrouw in Utrecht die piano speelt en wier familie niet wist dat ze dit nog kon. Of de man die altijd gewerkt heeft als hoogleraar en nu vergaderingen van het inloophuis bijwoont en meedenkt over het beleid.

Wim Beudeker (88) komt dan ook graag in het inloophuis. Op zijn initiatief gaat er soep vooraf aan de broodmaaltijd. Vol toewijding warmt hij de soep op. Van alles vergeten, vindt hij heel vervelend zegt hij. "Vandaag heb ik daar last van, maar meestal niet." Na de lunch rust hij uit op de bank, om daarna mee te doen met zangles. "Een genot."

undefined

half miljoen patiënten dementie in 2040

In Nederland lijden ongeveer 270.000 mensen aan een vorm van dementie. In 2040 zal dit aantal oplopen naar een half miljoen, volgens cijfers van Alzheimer Nederland. 70 procent woont thuis en wordt verzorgd door familie en mantelzorgers. Activiteiten zoals in het Odensehuis zijn belangrijk, volgens Alzheimer Nederland, maar 'de kwaliteit en toegankelijkheid is sinds de decentralisatie enorm achteruit gegaan'. Odensehuizen in Nederland opereren los van elkaar. De inloophuizen zijn afhankelijk van gemeentesubsidies en fondsen en draaien grotendeels op vrijwilligers.

undefined