Britten erger dan VS in checken surfgedrag

KRISTEL VAN TEEFFELEN en REDACTIE CULTUUR EN MEDIA

Het ziet ernaar uit dat de Britse geheime dienst de Amerikaanse collega's bij de NSA overtreft in de ambities om het hele internet in de gaten te houden. De GCHQ had in elk geval tot 2013 een geheim programma onder de codenaam 'Karma Police', met een simpel doel: het surfgedrag van alle internetters wereldwijd bijhouden om zo zware criminaliteit en terrorisme tegen te gaan. Dat onthult de website The Intercept, opgericht door Glenn Greenwald, de journalist die samenwerkt met klokkenluider en oud-medewerker van de NSA Edward Snowden.

Het was al bekend dat de Amerikaanse NSA en de Britse GCHQ nauw samenwerken. Maar dat ook de Britten over systemen beschikken die op zo'n grote schaal internetverkeer kunnen onderscheppen, is nog niet eerder zo in de openbaarheid gekomen. In 2012 verzamelde de GCHQ 50 miljard metadata-records per dag en lagen er volgens The Intercept, die zich baseert op documenten die Snowden vanaf 2013 lekt, ambities dat op te schalen naar 100 miljard.

Metadata is bijvoorbeeld informatie over wie met wie belt, vanaf welke locatie, welke websites iemand bezoekt en welke e-mailadressen contact hebben. Analyseer je langere tijd metadata over iemand, dan kun je een duidelijk beeld krijgen van diens doen en laten.

De Britse geheime dienst kwam aan die gegevens door de internationale internetkabels die op de zeebodem liggen en in het Verenigd Koninkrijk aan land komen, af te tappen. In totaal zou een kwart van al het wereldwijde internetverkeer via het VK lopen. Daarbij is ook verkeer uit Nederland en andere West-Europese landen, aldus The Intercept.

Via de geheime systemen onderzocht de GCHQ bijvoorbeeld het surfgedrag van meer dan 200.000 mensen uit 185 landen, (waaronder Nederland) die via internet naar bepaalde radiostations luisterden die mogelijk radicale ideeën verspreiden. Zo werd van een luisteraar in Egypte bijgehouden welke websites hij bezocht: naast een pornosite waren dat sociale media als Facebook, YouTube, Blogspot en een site over de islam.

Naar eigen zeggen creëerde de Britse geheime dienst tegen 2013 's werelds grootste surveillancemachine', bestaande uit verschillende systemen. Of die 'machine' nog steeds aan het werk is, is niet bekend.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden