Brexit zal indirect tot sterfgevallen leiden, voorspellen epidemiologen

Een brexit zal veel Britten duur komen te staan. Het vertrek uit de EU heeft niet alleen gevolgen voor de Britse economie, het zal ook velen het leven kosten. Epidemiologen voorspellen dat als gevolg van de brexit het komende decennium duizenden Britten extra aan hart- en vaatziekten overlijden.

En dan hebben ze het niet over sterfte door stress, maar door verminderde consumptie van groente en fruit. Het Verenigd Koninkrijk voert nu een groot deel van deze producten in. Na de brexit zullen de prijzen van groenten en fruit flink stijgen waardoor Britten ze minder kopen, en dat verhoogt het risico op hart- en vaatziekten.

Het is een rechttoe-rechtaan berekening, erkennen de epidemiologen in het British Medical Journal. Sommige factoren zijn onbekend of onzeker – wellicht verandert het complete Britse voedselpatroon door de brexit – maar dat laat hun conclusie onverlet, schrijven ze. De brexit heeft meer schadelijke gevolgen dan alleen financiële.

Verre van optimaal

Nu nog voert Groot-Brittannië 85 procent van zijn fruit in en bijna de helft van zijn groente. Afhankelijk van wat er na de brexit gebeurt – geen overeenkomst of toch handelsverdragen met de EU en de rest van de wereld – stijgen de prijzen van geïmporteerde goederen. Dat kan in het no-dealscenario oplopen tot 15 procent voor fruit en gemiddeld 10 procent extra voor groentes.

Uit eerdere studies bleek dat door deze prijsstijgingen de Britse consumptie van groente en fruit, die toch al verre van optimaal is, zal dalen, met 5 à 12 procent. En uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie rollen tenslotte de cijfers voor de extra sterfte daardoor aan hart- en vaatziekten. Dat is in het ergste geval, een no-deal, een stijging van 1,7 procent, wat neerkomt op 12.400 extra doden tussen 2021 (het jaar waarop een brexit feitelijk ingaat) en 2030. Maar zelfs in een gunstig brexit-scenario verwachten de epidemiologen nog altijd ruim 4000 extra doden.

Ze hebben de robuustheid van hun berekeningen getest. Zo zullen sommige Britten na de brexit een moestuintje aanleggen, maar van grote invloed kan dit niet zijn. Evenmin zullen prijsstijgingen van andere voedingsmiddelen de consumptie van fruit veel ten goede komen. Eerder zijn er ongewisse factoren die de zaak zullen verslechteren. De Britse oogsten zijn afhankelijk van 80.000 seizoens-werkers die veelal uit EU-landen komen. Als zij niet meer vrij kunnen reizen, drijft dat de prijzen op.

Bij de onderhandelingen over de brexit en de planning voor de tijden erna, moet de regering oog hebben voor deze gezondheidseffecten, concluderen de epidemiologen.

Meer lezen over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie? Op trouw.nl/brexit verzamelen wij de beste artikelen over de brexit.

Lees ook:

Waarom Nederlanders vaker een appel eten

Nederlanders zijn de afgelopen vijf jaar duidelijk gezonder gaan eten. Maar de schijf van vijf haalt nog vrijwel niemand.

Of de veelbesproken speech van parlementslid David Lammy: ‘Brexit is oplichterij’

Labourparlementslid David Lammy leest premier May en andere voorstanders van de brexit de les.