Brexit-referendum wordt keuze tussen angst of fantasie

Het aardige aan de campagne is dat gezworen politieke vijanden plots samen strijden voor hetzelfde doel. Want naast Cameron, zal ook Labour-leider Jeremy Corbyn regelmatig in speeches laten blijken dat hij wil dat de Britten in de EU blijven.

Dat Corbyn zich volmondig bij het Blijven-kamp zou aansluiten was overigens geen zekerheid. Lang hield de rassocialist zich buiten het debat en liet hij zich hooguit tussen neus en lippen door ontglippen dat hij blij was met het EU-lidmaatschap. Van oudsher was Corbyn zeer eurosceptisch, iemand die bij het referendum in 1975 voor Britse toetreding tot de toenmalige EEG tegen stemde.

Maar net als bijna de hele fractie en een groot deel van zijn achterban, koos Corbyn toch om zich bij het Blijven-kamp te scharen, iets wat premier Cameron als muziek in de oren moet hebben geklonken. Al zijn zijn argumenten om EU-lid te willen blijven wel totaal anders dan die van de premier.

Zo benadrukte Corbyn dat dankzij het EU-lidmaatschap de rechten van werknemers veel beter beschermd zijn. "Want als het tot een Brexit komt, zijn we overgeleverd aan een regering, waarschijnlijk geleid door Boris Johnson en gesteund door Nigel Farage. Die zullen dan met de EU het slechtst denkbare uitonderhandelen. Een vrije markt, met de mogelijkheid voor iedereen om werknemersrechten te schenden."

Boris Johnson

Daarmee noemde Corbyn meteen de meest prominente gezichten in het Brexit-kamp. Boris Johnson, de burgemeester van Londen, veroorzaakte een aardschok in Downing Street door als meest prominente Conservatief naar de Vertrekken-campagne over te lopen. Hij is het gezicht van Vote Leave, de campagnegroep die afgelopen week tot de 'officiële' campagne werd uitgeroepen door de kiescommissie. Zij mogen de komende tien weken een stuk meer geld uit geven dan andere campagnes en zullen veel meer zichtbaar zijn in reclamespotjes op TV en debatten.

Johnson koos ervoor om bij de campagne-aftrap naar Manchester af te reizen, naar de studio's waar vroeger Coronation Street werd opgenomen. De beroemde Britse soap die al sinds 1960 op TV te zien is - en daarmee de langstlopende soapserie in de wereld is - blijft razend populair onder vele Engelsen, met nog altijd ruim 5 miljoen kijkers per aflevering.

Johnson benadrukte hoeveel de Britten aan het lidmaatschap kwijt zijn. Omgerekend ruim 450 miljoen euro per week, volgens het Vertrekken-kamp. "Van dat geld kunnen we in korte tijd hier vier nieuwe ziekenhuizen bouwen", zei de Londense burgemeester, al zeggen experts dat dat bedrag in werkelijkheid lager ligt. De geschetste economische risico's van een Brexit doet Johnson af als 'angstzaaien.'

Project Fantasy
Tegelijk sprak Alistair Darling, de voormalige minister van Financiën onder Gordon Brown, van 'Project Fantasy' onder de Vertrekken-aanhangers. Darling, vooraanstaand lid van de Blijven-campagne, noemt de 'Brexiteers' naïef in hun toekomstbeeld als niet-EU-lid. "Ze kunnen niet garanderen dat alles duurder wordt, dat investeringen uitblijven en banen op de tocht komen te staan."

Omdat beide kampen in de peilingen nu exact gelijk staan, valt er nog niets over de uitslag te zeggen. Bepalend wordt daarom de zwevende kiezer, nu nog zo'n vijftien tot twintig procent van het electoraat. Aan informatie en media-aandacht in elk geval geen gebrek, want het referendum zal de komende tien weken niet van de voorpagina's zijn weg te slaan.