Botten breken voor een goede baan

Studenten gooien alles in de strijd om werk te bemachtigen, zelfs hun uiterlijk. Ziekenhuizen en klinieken melden dat studenten – voornamelijk vrouwelijke maar ook steeds meer mannelijke – een (over)groot deel vormen van de patiënten die cosmetische chirurgie ondergaan.

Vaak zijn zij aangemoedigd door hun ouders. Sommigen geven hun kind zelfs een schoonheidsoperatie cadeau bij afstuderen van middelbare school of universiteit. Alles in de hoop of overtuiging dat het nieuwe uiterlijk de kans op een goede baan – en huwelijkspartner – vergroot.

Het vergroten van ogen en verhogen van neuzen zijn de populairste ingrepen. Maar sommige Chinezen laten ook vrijwillig botten breken en vervolgens uitrekken, strevend naar het ideaal van een langere gestalte. De regering verbood eerder dit jaar deze ’beenverlengende’ operaties voor andere doeleinden dan puur medische.

„Het is stom en onnodig. Ervaring en opleiding zijn belangrijker”, zegt de pas afgestudeerde Zhou Huiying (23) over het gebruik van plastische chirurgie. „Geen van mijn vrienden doet eraan. En ik ben zelf ook al mooi genoeg. Maar misschien geeft plastische chirurgie mensen meer zelfvertrouwen bij het banen zoeken.”

Volgens Sun Zhongxin, hoogleraar sociologie aan de Fudan Universiteit in Shanghai, is het percentage studenten dat cosmetische operaties ondergaat nog altijd klein. „Maar het is groeiend en het aantal studenten dat een dergelijke ingreep overweegt, is groot”, meent ze, afgaande op gesprekken met en tussen studenten.

Volgens haar selecteren werkgevers niet zozeer op uiterlijk, maar komen de ideeën van studenten vooral voort uit de grote nadruk die schoonheid in het algemeen krijgt in de samenleving. „Het draait in China allemaal om uiterlijk, geslacht en leeftijd – vooral voor vrouwen”, zegt Sun. „Meer nog dan in het Westen. Zodra ze kunnen, zullen Chinezen iets over uiterlijk zeggen. Zelfs op formele gelegenheden als conferenties, wordt bij een eerste kennismaking vaak meteen al gezegd wat er mooi aan iemand is.”

Veel werkzoekenden voegen ook foto’s bij sollicitatiebrieven. Niet alleen pasfoto’s; sommige studenten gaan naar fotostudio’s om als ware modellen te poseren voor groot formaat foto’s. „Hier is het heel normaal. Maar studenten willen zulke foto’s soms ook toevoegen bij aanmeldingen voor masteropleidingen in het buitenland. Ik raad ze dat altijd af, het zou een verkeerde indruk geven”, lacht Sun. Ze maakt zich zorgen om alle aandacht voor uiterlijk. „Er is totaal geen tegenspraak, dat verontrust me nog het meest. Media rapporteren de toename van plastische chirurgie, noemen het wellicht ’radicaal’, maar niemand stelt het verder aan de kaak. Iedereen lijkt het volkomen logisch te vinden.”

De concurrentie op China’s arbeidsmarkt is groot, met variërende schattingen dat dertig tot zestig procent van de afgestudeerden geen of moeilijk een baan vindt. Voorspellingen van het ministerie van onderwijs geven nog minder hoop: in 2007 verwacht China een recordaantal afgestudeerden van 4,95 miljoen, een groei van 820.000 vergeleken met 2006. Door de toenemende welvaart en de één-kind-politiek schoppen steeds meer kinderen het, al dan niet met kunst- en vliegwerk, tot een universitaire opleiding.