Botsen Dijsselbloem en Asscher over lagere lasten?
Het CPB voorspelt een lager begrotingstekort en hogere groei voor de komende twee jaar. Kunnen de lasten nu omlaag? Nee, zegt minister Dijsselbloem van Financiën. Maar zijn collega Asscher van Sociale Zaken houdt de optie nadrukkelijk open. Wie heeft gelijk?
Hoewel de twee ministers met elkaar lijken te botsen, is dat niet het geval. De minister van Financiën is bewaker van de schatkist en zal bij elk begrotingstekort, onder of boven de 3 procent bbp, extra uitgaven afwijzen. Een tekort betekent immers een oplopende schuld. Dijsselbloem: 'Dit jaar komt het tekort onder de 3 procent en dat is hartstikke goed, maar er is geen ruimte om extra geld uit te geven of de lasten te verlagen. Volgend jaar geven we nog altijd 12 miljard meer uit dan we binnen krijgen en ik vind dat dat verder omlaag moet.'
Minister Asscher schetste enkel de procedure. De vraag was: is er ruimte voor lastenverlichtingen? Zijn antwoord: 'Daar gaan we met z'n allen over praten bij het maken van de nieuwe begroting. Dat doen we in de zomer.' Hij wijst lastenverlichtingen niet af, maar promoot ze ook niet. Het is staande praktijk dat in de zomer de begroting voor het volgende jaar wordt gemaakt, vooraf aan Prinsjesdag in september. Daar zal gesproken worden over lagere lasten, Alexander Pechtold van D66 heeft immers al laten weten dat hij lagere belastingen wil. Schatkistbewaarder Dijsselbloem zal dat in eerste instantie afwijzen, zo werken onderhandelingen.
CDA niet welkom bij gesprekken
De minister nam vanmiddag bij RTL Nieuws vast een voorsprong op die gesprekken door te zeggen dat het CDA geen uitnodiging hoeft te verwachten. Bij vorige onderhandelingen haakte het CDA halverwege af, sindsdien pleit CDA-leider Sybrand Buma voor lagere belastingen. Wat betreft Dijsselbloem hoeft hij daarom dit keer niet aan te schuiven. 'Op het moment dat het erom ging gaf het CDA niet thuis. Mijn loyaliteit ligt bij de partijen die het kabinet geholpen hebben toen het moeilijk was', zei hij. Dat zijn D66, ChristenUnie en SGP.
Feit is dat de nieuwe prognoses flinke druk van de ketel halen. De afgelopen jaren moesten opeenvolgende kabinetten worstelen met de Brusselse 3-procentseis. Vorig jaar wist het kabinet pas in het najaar steun te verwerven bij de C3 voor extra bezuinigingen van 6 miljard euro. Dat gesprek zal dit jaar een stuk gemakkelijker zijn nu de schaduw van Brussel er niet meer boven hangt. Dijsselbloem liet weten al met D66, ChristenUnie en SGP te hebben gesproken over de procedure.
Voorzichtig met verkiezingsbeloftes
Dijsselbloem en Asscher botsen dus niet, maar met de raadsverkiezingen voor de deur zouden andere politici en (gedoog-)coalitiegenoten mogelijk wel lastenverlichtingen kunnen promoten. De minister van Financiën probeert vast de kiezer hiervoor te behoeden. 'Er is extra ruimte in de koopkracht van mensen dit en volgend jaar. Maar met verkiezingsbeloftes moeten we voorzichtig zijn. Ik zie vooralsnog geen ruimte om de belastingen te verlagen.'
Partijleider Diederik Samsom van de PvdA is het met zijn minister van Financiën eens. Hij vindt het nog 'veel te vroeg' om te spreken over lastenverlichting en ziet er 'niet echt veel ruimte' voor. Als er al over wordt gesproken, dan is dat in de zomer als de begroting voor 2015 wordt gemaakt. Als het dan nodig is om de koopkracht van groepen Nederlanders te versterken, zal dat eerder gebeuren door het verschuiven van lasten dan het verlagen van de lasten, meent Samsom.
Zijlstra: nog geen tijd voor lastenverlichting
Ook volgens VVD-fractieleider Halbe Zijlstra is het nog niet de tijd om te praten over lastenverlichting. 'Ondanks de gunstige cijfers is er volgend jaar nog steeds een begrotingstekort', zei hij in reactie op de ramingen van de CPB.
Hij zegt fouten uit het verleden inzake lastenverlichting niet te willen herhalen. 'Namelijk dit soort dingen doen op basis van extra schulden.' Volgens Zijlstra maken de CPB-cijfers wel duidelijk dat de maatregelen van het kabinet 'effect hebben'.