Bonnetjesaffaire kost Huis-voorzitter de kop
Voor het eerst sinds 1695 stapt een voorzitter van het Britse Lagerhuis op. Michael Martin trad niet hard genoeg op tegen spendeergrage parlementariërs.
Michael Martin (63), voorzitter van het Britse Lagerhuis, kondigde gisteren aan dat hij volgende maand de voorzittershamer overgeeft aan een ander, nadat Lagerhuisleden een motie van wantrouwen jegens hem hadden ingediend. Hij geeft ook zijn zetel op. Martin is de eerste Speaker die aftreedt sinds 1695.
De druk op Martin, oorspronkelijk van Labour, was groot: hem wordt verweten geen leiderschap te hebben getoond in de bonnetjesaffaire, waarbij parlementariërs de regels voor het declareren ruim interpreteerden en soms aan hun laars lapten. Zo werden zaken gedeclareerd als stoppen voor de badkuip, koekjes, kattenvoer, rente van een hypotheek die al was afgelost, en reparaties van de tennisbaan.
Martin ’blokkeerde’ de herziening van de regels en keerde zich tegen iedereen die transparantie eiste, of gaf, in de uitgaven van volksvertegenwoordigers.
Anderen zien de aanvallen op Martin, voormalig staalarbeider uit Glasgow, als een ’heksenjacht’ vanuit conservatieve hoek, gebaseerd op ouderwetse klassenverschillen.
Maar ook in Labourkringen zien sommigen de Speaker liever gaan, nu de bonnetjeskwestie de vorm van een politieke crisis heeft aangenomen. Labour-parlementariër Paul Flynn noemde Martins opstappen ’pijnlijk’. „Maar hij heeft de ernst van de zaak niet ingezien, en maakte een dramatische zaak nog erger door zijn gebrek aan berouw.”
Bij een crisis passen krasse maatregelen, en het wegsturen van de Lagerhuisvoorzitter, hoe not done ook in de Britse geschiedenis, hoort daarbij. De volksvertegenwoordigers zien zich geconfronteerd met dagelijks toenemende scepsis bij de burger over de politieke klasse. Door Martin te offeren lijken ze gehoor te geven aan de kritiek.
De politieke leiders van zowel Labour als Conservatieven laten inmiddels hun whips hard optreden tegen spendeergrage fractieleden. Conservatief leider David Cameron wil stante pede verkiezingen in plaats van volgend jaar, zodat de Britten een nieuw parlement kunnen laten aantreden. Premier en Labourleider Gordon Brown zei dat overtreders van de declaratieregels niet meer mee mogen doen bij de volgende campagne.
