Boerkini-rel zet Franse gemeenten voor het blok

Het begon zo vredig, zaterdagmiddag in het pittoreske baaitje op het Franse eiland Corsica. Een groep moslimvrouwen van Noord-Afrikaanse komaf liep, gekleed in boerkini, de zee in. Toeristen namen foto's van het schouwspel, maar dat konden familieleden van de vrouwen niet waarderen. De moslims begonnen te schelden, waarna de zaak ontaardde.

Lokale Corsicanen keerden zich tegen de moslims. Binnen een mum van tijd vlogen er stenen en flessen door de lucht. De kampen gingen elkaar te lijf met bijlen en harpoenen. Er waren honderd politieagenten nodig om de orde te herstellen. De balans: vijf gewonden en drie uitgebrande auto's.

Gisteren hing de spanning op het eiland nog steeds in de lucht. Zo'n 500 demonstranten trokken naar de gemengde buitenwijk in Bastia waar de moslimgezinnen zouden wonen. Ze schreeuwden "Te wapen!" en "Dit is ons thuis!". De autoriteiten riepen op tot kalmte. En de burgemeester van Sisco, het dorpje waar de rel was begonnen, kondigde het boerkini-verbod af.

Sisco is in korte tijd de derde Franse gemeente die de boerkini in de ban doet. Twee weken geleden schrapte de mediterrane badplaats Cannes als eerste de volledig bedekkende badkleding, die alleen het gezicht, de handen en de voeten vrij laat. Het kledingstuk heeft vanuit de verte veel weg van een duikpak. Draagsters riskeren nu een boete van 38 euro. De naburige gemeente Villeneuf-Loubet nam de regel dit weekend over.

Respect
De burgemeester van Cannes vindt dat badkleding respect moet uitdragen voor de zogeheten 'laïcité', de godsdienstige neutraliteit waar Frankrijk sinds de revolutie van 1789 prat op gaat. De boerkini zou te religieus zijn en doen denken aan islamistische terreur, die onlangs nog 85 levens kostte op de boulevard van Nice.

De boerkini lokt daardoor agressie uit, wat volgens de burgemeester weer een bedreiging vormt voor de openbare orde. Om diezelfde schrapte Speedwater Park, een zwemparadijs bij Marseille, onlangs een speciale boerkini-dag die gepland stond voor 10 september.

'Opzichtige religieuze symbolen'
Frankrijk worstelt al langer met islamitische kleding. In 2011 verbood het de gezichtsbedekkende sluier in de openbare ruimte. Voor scholen geldt daarnaast een verbod op 'opzichtige religieuze symbolen', waaronder het hoofddoekje.

Aangezien de boerkini het gezicht onbedekt laat, is hij op het strand in principe toegestaan. Toch mogen gemeenten hem verbieden vanwege de openbare orde, oordeelde de rechter dit weekeinde, zeker in de context van de recente aanslagen. Hij ging volledig mee in de bewijsvoering van Cannes en liet zich niet overtuigen door het CCIF, het Franse Collectief tegen Islamofobie. Deze organisatie had het verbod aangevochten nadat een stuk of tien moslima's uit Cannes hadden geklaagd dat ze niet meer de zee in konden.

Het CCIF vindt het verbod discriminerend en in strijd met de individuele vrijheid die in de Franse grondwet wordt gegarandeerd. De organisatie vreest dat nu de weg vrij is om elke religieuze uiting op straat te verbieden. Het CCIF gaat daarom in hoger beroep bij de Conseil d'État, het hoogste Franse gerechtscollege.

Landelijke politiek
De rel heeft ook de landelijke politiek bereikt. Sommige partijen pleiten inmiddels voor een algeheel boerkini-verbod in Frankrijk. Ook minister van emancipatie Laurence Rossignol gruwt van het kledingstuk. Eerder dit jaar ging ze al tekeer toen diverse grote modehuizen een boerkini in hun zomercollectie opnamen.

Vandaag roerde de minister zich opnieuw. Ze noemde de boerkini en de aanverwante boerka een 'archaïsme' uit een tijd waarin vrouwen werden beschouwd als 'onrein' en waarin het tonen van een beetje onbedekte huid werd gezien als een uitdaging aan mannen. Het verstoppen van vrouwen achter lappen stof is niet iets van moslims in het algemeen, benadrukte ze, maar iets van een 'politieke fractie' met een uiterst conservatief idee over 'de samenleving en de rol van de vrouw'. En dat archaïsme wil ze uit alle macht bestrijden.