Bijval voor oproep grote bedrijven
Dat bedrijven miljarden vragen voor duurzame investeringen is terecht, zeggen experts. Maar dan moeten ze ook zelf over de brug komen met harde toezeggingen voor groene projecten.
Of oud-premier Balkenende, die jaren 'aan de knoppen' zat, de beste man was om de oproep te doen, daar is niet iedereen van overtuigd. Maar de inhoud van de brief die hij gisteren naar formateur Schippers stuurde krijgt bijval. Balkenendes pleidooi: stel duurzaamheid centraal bij de vorming van een nieuw kabinet. Hij vroeg namens Unilever, Philips, KLM, Heineken, FrieslandCampina, DSM, Akzonobel en Shell om een agenda van enkele honderden miljarden om dit de komende decennia waar te maken. En, beloofde hij als voorzitter van de 'Dutch Sustainable Growth Coalition' (DSGC), dan investeert het bedrijfsleven ook miljarden.
"Ik zie al jaren zulke beloftes langskomen", zegt hoogleraar Duurzaam Ondernemen Jan Jonker van de Radboud Universiteit. De 'usual suspects' noemt hij ze, de ondernemingen die samen als de DSGC optrekken. "Aandacht vragen voor het benodigde kapitaal is goed. Het klopt ook dat de overheid de portemonnee moet trekken. Maar ik zeg: vrienden, ga nu ook zelf gewoon aan de slag."
Dat zijn ze al, stellen de bedrijven zelf. Maar ze ijveren voor meer. Shell wil extra windparken bouwen op zee. KLM droomt van vluchten op schone brandstoffen in plaats van kerosine. En DSM wil de koning van de kringloopeconomie worden. Daarom vragen ze de formerende partijen om groene regels en financiële steun.
Een logisch pleidooi, volgens hoogleraar 'Finance' Bert Scholtens, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Het heeft nogal wat voeten in de aarde om het klimaatakkoord van Parijs in Nederland uit te voeren. Dan is zo'n bedrijfsoproep, die partijpolitiek overstijgt, prima." De bedrijven moeten dan wel boter bij de vis doen, door zelf geldpotten klaar te zetten. "Op toezeggingen heb ik nog geen zicht", zegt Scholtens.
Nogal wiedes, want de DSGC heeft geen beloftes voor projecten paraat. De selectie voor geschikte duurzame investeringen loopt nog. Er liggen verkennende rapporten, met breed geformuleerde doelen. Veelgehoorde plannen draaien om schone energieproductie, energiebesparing, gebruik van grondstoffen, verlaging van CO2-uitstoot. Investeringsbeloften worden niet concreet gemaakt. Het verzoek om geld, voor financiering van schone projecten, is er daarentegen wel. De omwenteling naar een schone economie zou 20 miljard per jaar vergen vanaf 2020. Een nieuw kabinet, oppert de DSGC, kan hiervoor deels privaat geld binnenhalen via een nationaal investeringsfonds.
undefined
Geloofwaardig
Ook al mist hij de onderbouwing van de beloofde tegenbelofte nog, directeur Olof van der Gaaf van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE) vindt Balkenendes oproep geloofwaardig.
"De groene economie vraagt om miljardenprojecten. Dat deze concerns daar met een industriële en projectmatige benadering naar kijken, is nodig." De NVDE vertegenwoordigt duizend groene bedrijven en energiecoöperaties. Zij hebben er ook baat bij dat grote bedrijven lobbyen voor genoeg kabinetsgeld voor duurzaamheid.
Milieuorganisatie Greenpeace juicht Balkendes oproep 'in principe' toe. "De oproep is positief. Dus wij zeggen: tel je zegeningen", reageert campagneleider Willem Wiskerke. Toch is hij niet overtuigd van het 'commitment' van de grote ondernemingen. Den Haag moet volgens hem met miljarden komen voor het aanpakken van klimaatproblematiek, maar pas na harde toezeggingen. Effectiever nog dan het verstrekken van subsidies en geld voor innovatie is volgens Wiskerke: "Zorg dat de vervuiler betaalt."
undefined
