Bij KeyGene maken ze meloenen nog gezonder en mooier

Mais, rijst, soja, paprika, bananen; ze zijn allemaal aan te passen aan de omstandigheden waarin ze worden geteeld. Dat is hard nodig want die omstandigheden veranderen voortdurend. Nieuwe ziektes dienen zich aan en het klimaat is ook niet meer wat het geweest is. Waardoor het handig zou zijn soorten groentes te kunnen verbouwen die bijvoorbeeld goed tegen droogte kunnen.

“Stel onze opdrachtgevers willen een nieuwe resistente paprika, dan gaan onze onderzoekers er mee aan de slag”, zegt Jenny Peters van KeyGene.

In de groentegewassen zijn de opdrachtgevers de vier aandeelhouders van KeyGene; wereldwijd vooraanstaande groenteveredelingsbedrijven, waarvan twee uit Nederland. In bijvoorbeeld landbouwgewassen en fruit gaat het om tientallen opdrachtgevers van over de hele wereld. Erik Toussaint, collega van Peters: “De investeringen die ze daarbij doen zijn best risicovol. Onderzoek levert immers niet altijd iets op.”

Pionier

De research wordt gedaan door zo’n driekwart van de 150 medewerkers van het agritech bedrijf, dat huist op de campus in Wageningen, de stad die zich profileert met innovatie in de land- en tuinbouw. Hier wordt de toekomst van ons voedsel uitgedacht en KeyGene is daarin pionier.

Het bedrijf werd in 1989 opgericht door Nederlandse zaadveredelaars, in de tijd dat de biotech net opkwam. Peters: “Veredelen kan al heel lang, alleen nu gebeurt het op DNA-niveau.” Door die wetenschappelijke voortschrijding is KeyGene haast meer een it-bedrijf dan een onderneming waarbij je direct denkt aan groene vingers. Natuurlijk zijn er kassen maar er werken veel data-analisten die met behulp van krachtige computers voortdurend het DNA van allerlei gewassen bestuderen.

Foto’s

Eigenlijk, constateren Peters en Toussaint, is KeyGene niet eens zozeer een veredelaar. “Wat wij doen is meer het genereren van kennis door fundamenteel en praktijkgericht onderzoek, waar andere veredelaars vervolgens mee aan de slag kunnen”, zegt Toussaint. De onderzoekers werken intensief samen met de Wageningse Universiteit (WUR).

Door het hele pand heen zitten mensen achter het scherm het DNA van gewassen uit te dokteren. Welk stukje DNA is relevant? Waar is die speld in de hooiberg? Daar is het de onderzoekers van KeyGene om te doen. Met de informatie die ze krijgen van honderdduizenden foto’s die continu van gewassen worden genomen, leggen ze de puzzel. Vergelijken, naast elkaar leggen, nog eens kijken; en dan hopen op dat Eureka-moment.

Want het wordt in Wageningen wel even gevierd, als er weer iets ontdekt is, het liefst iets revolutionairs. Dat kan van alles zijn: een nieuwe kleur voor een bloem, een meloensoort met nog mooiere rondingen of, zoals laatst, toen een onderzoekster uitvogelde dat bananen ook in een pot blijken te groeien. Een belangrijke vondst, want van bananen is er wereldwijd één soort dominant en die wordt door schimmel bedreigd. Geen wonder dus dat bananenmerk Chiquita investeert in het onderzoek.

Paardenbloemen

De jongste trots bij KeyGene is de paardenbloem. Als we door de gloednieuwe kas lopen, zien we ze groeien in alle soorten en maten. “We hebben zelfs een wit-bloeiende”, weet Toussaint. “Een albinootje”, zegt Peters. Dat paardenbloemen uit Kazachstan natuurrubber produceren was bekend, maar als je een Nederlandse paardenbloem kruist met een Kazachstaanse, en heel goed en slim selecteert, zo ontdekten ze bij KeyGene, dan kan de wortel van de nieuwe soort veel groter zijn en liefst 10 procent meer rubber produceren.

Goed nieuws voor bandenfabrikanten, die op termijn kampen met uitgeputte oliebronnen – nu nog een belangrijke grondstof voor rubber.

“We hopen er zelfs nog meer uit te kunnen halen, zegt Anker Sørensen, vicepresident new business bij KeyGene. “De vraag naar natuurrubber blijft stijgen, zonder rubber kan de industrie niet.” Op zijn kantoortje hangt een fietsbuitenband van bandenmaker Vredestein, deels gemaakt van de ‘KeyGene-paardenbloem’. Sørensen: “Die band is voor ons ook een demonstratie. Om te laten zien: dit kan dus.”

EU-regels

Het Europese Hof van Justitie besliste afgelopen zomer dat nieuwe gentechnieken moeten vallen onder de huidige EU-­regels voor genetische modificatie.

KeyGene is het niet eens met dat besluit: “De uitspraak van het Europese hof over het gebruik van nieuwe technieken zoals ‘Crispr Cas’ zet Europa op grote afstand ten opzichte van de VS en China”, aldus Arjen van Tunen, ceo van KeyGene.

“Bovendien verliezen de Europese burgers in de praktijk de toegang tot gezondere en betere gewassen die ontwikkeld zijn met deze belangrijke en krachtige technieken.”

Lees ook:

Toch patent op veredelde groenten en planten.

Patenten op groenten en planten zijn omstreden. Een uitspraak in hoger beroep zet er nu toch weer de deur voor open.