Bij huiselijk geweld hebben hulpverleners te weinig oog voor het kind
Een stiefvader die een baby vermoordt in Rotterdam, het Heerlense jongetje Papillon dat waarschijnlijk door zijn moeder werd omgebracht. "Het wordt tijd dat in de hulpverlening aan probleemgezinnen de veiligheid van het kind voorop komt te staan. Niet alleen op papier."
Dat zegt Mariëlle Dekker, directeur van de Augeo Foundation, een non-profitorganisatie die ijvert voor de aanpak van kindermishandeling. Mishandelde kinderen zijn veel te vaak opnieuw slachtoffer van huiselijk geweld, stelt Dekker die verwijst naar een onderzoeksrapport over de effecten van de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling in de G4 (de vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht).
Na anderhalf jaar blijkt in meer dan de helft van de gezinnen waar hulpverleners zijn geweest, nog steeds ernstig fysiek geweld te worden gebruikt. Ruim 30 procent van die kinderen leed volgens het onderzoek in de G4 aan een trauma, terwijl maar 18 procent van die getraumatiseerde kinderen hulp had gekregen.
Geen cijfers
Die mishandelde kinderen worden volgens Dekker soms 'rondgepompt in het hulpverleningscircuit', en een structurele oplossing voor hun situatie blijft te vaak uit. Daarnaast stoort het Dekker dat de Advies- en Meldpunten Kindermishandeling (AMK's) niet bijhouden hoeveel van de ruim 20.000 kinderen bij wie zij mishandeling vaststellen, later weer als slachtoffer wordt gemeld. "Als je die meldpunten en jeugdzorg vraagt hoeveel mishandelde kinderen nu veilig thuis wonen na hun interventies, blijft het stil. Ze hebben geen cijfers. Blijkbaar rekenen ze de veiligheid van die kinderen niet tot hun belangrijkste verantwoordelijkheid. Dat is onacceptabel", aldus Dekker.
Volgens Dekker zijn de recidivecijfers hoog omdat de hulpverlening focust op de problemen van de ouders. Die worden geholpen met hun verslavingen, psychische problematiek of schulden. Maar de veiligheid van het kind verdwijnt zo uit beeld. Als het met die ouders een beetje beter lijkt te gaan, verdwijnen de hulpverleners. Terwijl de kans op herhaling van geweld nog levensgroot is.
De Augeo Foundation pleit voor structurele ondersteuning. Met gezinnen waar ernstig huiselijk geweld speelt, moeten veiligheidsafspraken worden gemaakt die gevolgd worden. Daaraan kunnen familieleden, buren en wijkteams bijdragen. Dekker: "Zo komt eerder in beeld of een verslaving weer opspeelt, er een nieuwe gewelddadige partner in huis komt, of de stress oploopt."
'Topje van de ijsberg'
De Kinderombudsman Marc Dullaert leverde eind vorig jaar in deze krant ook kritiek op de aanpak van kindermishandeling, de nazorg en het gebrek aan recente cijfers. "We hanteren al jaren het cijfer van 118.000 gevallen van kindermishandeling per jaar, met de standaardaanvulling dat dat 'waarschijnlijk het topje van de ijsberg' is Daar nemen we blijkbaar genoegen mee. Hoe groot het probleem daadwerkelijk is, weten we niet", mopperde Dullaert.
Over de gebrekkige nazorg zei hij: "Het AMK stelt jaarlijks bij ruim 20.000 kinderen mishandeling vast. Volgens de richtlijnen moeten die kinderen een dokter en een psychiater spreken. Maar of dat gebeurt, weet niemand. Die kinderen verdwijnen van de radar."
