Bied de postbodes een perspectief
Helemaal onverwacht kwam het nieuws niet, maar het blijft even slikken: de klassieke voltijds postbode bestaat vanaf 2012 niet meer.
Voor de 15.000 postbodes die hun functie zien verdwijnen, moet het een menselijk drama zijn te horen dat ze overbodig zijn. En Nederland moet afscheid nemen van wat toch werkelijk een instituut mag heten. Dit nadat vele postkantoren hun deuren al hebben gesloten. Dat stemt treurig.
Vraag is of het anders had moeten en kunnen lopen. Daarop is het antwoord, hoe wrang dat ook is voor de postbodes: nee. De sector ziet zich geconfronteerd met enorme veranderingen. Door e-mail en internet keldert de vraag naar bezorging jaarlijks met zes procent, een trend die zich niet laat keren. En de concurrentie neemt toe door de liberalisering van de markt.
Processen van liberalisering hebben altijd een schaduwzijde, daar kunnen de postbodes over meepraten. Maar het vrijgeven van de postmarkt is wel een logische stap in het kader van de Europese eenwording, die uiteindelijk goed kan uitpakken. Juist concurrenten die elkaar op de hielen zitten, kunnen ervoor zorgen dat ook op termijn het rondbrengen van brieven en pakjes mogelijk én betaalbaar blijft.
Het vasthouden aan de traditionele postbode vanuit misplaatste nostalgie, is geen optie. Terecht hebben de postbodes eerder een voorstel afgewezen om simpelweg loon in te leveren: dat betekent louter uitstel van ellende en doet hun eigen werk tekort. Bij TNT kunnen ze straks verder als postbezorger, een uitgeklede baan met bijbehorend lager loon, maar hopelijk hoeft het daar voor de postbodes ook niet op uit te draaien. Ze verdienen beter.
Het rondbrengen van post wordt andersoortig werk, dat mogelijk een nieuw legioen van deeltijdbezorgers aantrekt: senioren, of mensen die een leuke bijverdienste zoeken zonder de verplichtingen van een dienstverband. Wel kan dergelijk werk maar al te makkelijk pulparbeid worden: slecht betaald en met een minimum aan sociale voorzieningen. De intrede van prijsvechters op de postmarkt maakt duidelijk hoezeer we nog zoekende zijn op het terrein van veranderende arbeidsverhoudingen. Daar ligt voor de bonden en voor werkgevers als TNT, Sandd en SelektMail nog een schone taak. En voor TNT is het nu in de eerste plaats zaak om via zijn succesvolle mobiliteitscentrum 15.000 postbodes een nieuw perspectief te bieden. Binnen of buiten het bedrijf.
