Column
Bekering of capitulatie?
Niet eerder hebben zich in Frankrijk zoveel mensen tot de islam bekeerd als sinds de aanslagen van jihadisten op 7 januari in Parijs. Dit verschijnsel is in bijna alle grote Franse steden waarneembaar volgens het Franse radiostation RTL.
Nog geen tsunami, dat niet, maar een hausse die moslimdeskundigen voor een raadsel plaatst. De toename bedraagt bijvoorbeeld 20 procent in Lyon en 30 procent in Straatsburg. Alleen al bij de Grande Mosquée van Parijs is er sinds 7 januari sprake van 40 bekeringen, tegenover 22 in dezelfde periode vorig jaar. Volgens imams komen de bekeerlingen uit diverse hoeken: ze zijn arts, schooldirectrice of politieagent.
Afgenomen wantrouwen
In het Canadese Ottawa is een identiek verschijnsel gesignaleerd na de aanslag op het parlement eind vorig jaar. Ik vond dit zo frappant dat ik een parallel trok met een opiniepeiling die me ook had verrast en die vorige week door het gerenommeerde onderzoeksbureau Ipsos werd gehouden. In 2013 vond niet minder dan 74 procent van de Fransen dat de islam niet verenigbaar was met de Franse democratie en waarden.
De verwachting was dat na de wrede en spectaculaire aanslagen in Parijs het wantrouwen jegens de islam tot ongekende hoogten zou zijn gestegen. Maar dit wantrouwen is juist opzienbarend afgenomen: nog maar 51 procent vindt de islam niet compatibel met de Franse democratie. Hoe kun je zowel de bekering als de peiling duiden?
Gisteren las ik op de site van de krant Le Figaro een interview met islamspecialist Claude Sicard. Volgens hem kun je de huidige bekeringen eenvoudig uitleggen: de mens moet in zijn leven door een ideaal worden gedreven, een 'cause noble'. De mens snakt naar respect en waardigheid. Maar onze moderne samenlevingen stoelen op de bevrijding van het materialistische genot.
Vroeger kon je nog bereid zijn om je voor God, de koning of het vaderland op te offeren. Maar nu? "Wie zal onze jeugd vragen om voor de scheiding van kerk en staat te sterven?", vraagt Sicard zich af. Dan maar de islam, denkt Sicard, "een dynamisch geloof dat weet te mobiliseren en zijn volgelingen opdracht geeft om de wereld te veroveren, dit voor het welzijn van de mensheid."
Onderwerping
Het zou voor sommige jongeren kunnen opgaan, vooral degenen die van jihad dromen. Maar momenteel laat ik me liever door het boek 'Soumission' (Onderwerping) van Michel Houellebecq beïnvloeden. Na de eerste honderd bladzijden zie je hoe Fransen zorgeloos willen blijven genieten en consumeren. Om aan de beginnende burgeroorlog te ontsnappen stemmen ze voor een moslimpresident, gaan ze zich bekeren en onderwerpen.
Houellebecq maakt in dit boek een schets van een decadente en laffe samenleving die het einde van haar cyclus heeft bereikt. Deprimerend is het wel. Een alternatief werd lang geleden door Eugène Ionesco gegeven in zijn toneelstuk 'Rhinocéros' waar mensen in groene neushoorns (nazi's) veranderen. De laatste woorden van Bérenger, mijn geliefde literair personage, zijn: "Ik ben de laatste mens, tot het einde! Ik capituleer niet!"