Bedenker Telegram zelf slachtoffer van overheidsbemoeienis

"Veel mensen zijn er ontzettend bang van geworden en maken zich zorgen", zei de 29-jarige Durov enkele maanden geleden over de onthullingen van Klokkenluider Edward Snowden. In duizenden documenten toonde Snowden hoe de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA zich schuldig maakte aan afluisterschandalen. "Wij behoren tot een van de vele mensen die op zoek gaan naar een oplossing voor dit probleem", vertelde Durov in een interview met techblog Techcrunch.

Die oplossing vonden hij en zijn vier jaar oudere broer Nikolai in Telegram: een versleutelde chatapp zonder advertenties. Het verschil met WhatsApp is niet groot, maar nu deze is overgenomen door Facebook wint Telegram aan populariteit. Een dag na de aankondiging van de overname van Whatsapp kreeg de dienst er naar eigen zeggen een half miljoen gebruikers bij.

Logisch, vindt Durov zelf. "Het is echt veilig en tegelijkertijd hartstikke leuk." Geld verdient hij er niet mee, maar dat is Durovs bedoeling ook niet. Telegram staat geregistreerd als non-profit organisatie en met zijn beleggingsonderneming Digital Fortress bekostigt hij de ontwikkelingen van de app.

De bedenker van de Facebookvariant
Bakken met geld verdient hij wel met dat andere grote bedrijf dat hij in 2006 oprichtte: VKontakte, Russisch voor 'in contact'. De Russische Mark Zuckerberg heeft zijn bijnaam te danken aan deze variant van Facebook. In Rusland, en veel andere Russisch sprekende landen, is VKontante (VK) een nog grotere sociale netwerksite dan Facebook.

VK kwam slechts een paar maanden na de lancering van Facebook in de lucht. En net als Zuckerbergs creatie was het in het begin alleen beschikbaar voor universitaire studenten. Inmiddels telt de site 190 miljoen gebruikers.

Opvallende ontwikkelingen
Maar recente ontwikkelingen rondom VK roepen de vraag op of Durov wel in staat is zich te wapenen tegen de bemoeienis van overheidsautoriteiten. Sommige VK'ers gebruikten de sociale netwerksite als platform voor anti-Poetin protesten. Maar dat viel bij de Russische regering niet in goede aarde. De overheid plaatste VK op een zwarte lijst van sites die illegaal kinderporno promoten. Een foutje, zei ze achteraf.

In april vorig jaar verkocht Durov 48 procent van de aandelen van VK aan United Capital Partners. Opvallend, omdat de CEO van dit bedrijf, Ilya Sherbovich, een vertrouweling zou zijn van president Poetin. Niet lang daarna werd Durov ervan beschuldigd een politieagent te hebben aangereden. "Ik heb niet eens een auto", reageerde Durov ontzet. "Ik doe alles met de metro."

Daags na de beschuldigingen deed Durov ook zijn twaalf procent van de aandelen van de hand. Sherbovich, zou Durov hebben gedwongen om zijn aandelen te verkopen, om hem vervolgens te kunnen ontslaan.

Onzin, verweerde Sherbovich zich in een interview met Bloomberg. Zijn komst bij VK was enkel en alleen te wijten aan interne strubbelingen. Durov kon het niet goed vinden met de vorige aandeelhouders. Daarbij zei hij juist blij te zijn met de aanwezigheid van de oprichter. Op VK zei de oprichter dat hij 'niet van plan is om te vertrekken'. "Ik zal me blijven focussen op de kwaliteit van de site", aldus Durov.

Kan hij ons dan wel beschermen?
Als Durov zich zo makkelijk door de Russische overheid uit zijn vorige bedrijf liet chanteren, moeten we hem nu dan wel vertrouwen? Durovs antwoord: "Het eerste wat we duidelijk willen maken is dat niemand verplicht is iemand te vertrouwen. Maar we nemen het vertrouwen van onze gebruikers uiterst serieus."

Met Telegram heeft Durov zich los weten te wrikken van de Russische overheid. Zo huurt hij voor de app datacentra in onder andere Londen, San Francisco, Singapore en Helsinki. "Op die manier zijn we als buitenlands bedrijf niet verplicht ons te houden aan de regels van landen als Rusland, China en Saoedi Arabië."

En ook al zouden overheden Telegram dwingen data beschikbaar te stellen, zou er toch niets getoond kunnen worden. De versleutelingen zijn namelijk gekoppeld aan de devices van gebruikers en niet aan de server. Durov: "Dat is volgens ons de enige manier om dataverzoeken te weigeren zonder de regels te overtreden."

undefined