Bang voor straling

Laatst was ik op een hip feestje en daar viel het me opeens op: zwarte stenen op iPhones. Eerst dacht ik nog dat het een accessoire was, de nieuwste rage in het pimp your smartphone-genre, maar nee: het was een steen om elektromagnetische straling te neutraliseren.

"Je moet erin geloven", zei de gebruikster die ik vroeg naar de bedoeling van het kleinood.

Zij geloofde er heilig in.

Ik niet, maar ik laat mijn telefoon 's nachts liever niet op het nachtkastje liggen. Vanwege die straling. Of ik leg hem eronder. Alsof dat wat uitmaakt. Alsof het überhaupt nog iets uitmaakt in de enorme stroom straling waaraan ik mezelf de hele dag blootstel.

Prompt is er tumult op de Facebook-ouderpagina van de middelbare school van mijn oudste zoon. Ouders maken zich zorgen over het effect van al die elektromagnetische straling op het puberbrein. Onze school is een zogeheten elektronische leeromgeving: de kinderen hoeven niet met boeken te zeulen, maar krijgen bij aanvang van de brugklas een laptop of iPad. Voor mijn zoon dé reden om voor deze school te kiezen. En het ís natuurlijk ook leuk, zo'n ding waarmee je tijdens de les gewoon kunt Facebooken terwijl de leraar denkt dat je met wiskunde bezig bent.

Maar ondertussen zitten ze dus wel de hele dag met zo'n ding voor hun snufferd, terwijl hun mobiel zo ongeveer tegen hun oor geplakt zit.

Onderzoek naar het effect van elektromagnetische straling wordt al jaren gedaan en volgens sommige wetenschappers is er reden tot zorg. Zo zouden er aanwijzingen zijn dat het kankerverwekkend is, dat je er hersentumoren van zou kunnen krijgen. Kinderen zouden er helemaal gevoelig voor zijn: bij hen dringt de straling van de smartphone verder de schedel in dan bij volwassenen, stellen die onderzoekers. In de bijsluiter van je smartphone schijnt te staan dat je de telefoon minstens anderhalve centimeter van je oor af moet houden, maar wie leest die kleine lettertjes?

In landen als Frankrijk, België, Oostenrijk en Finland worden voorzorgsmaatregelen genomen om blootstelling te verminderen, zeker bij kinderen. Daar mogen kinderen hun mobiel op school niet gebruiken, bijvoorbeeld. Er wordt aan voorlichting gedaan en er gelden strenge regels voor het plaatsen van zendmasten - die mogen niet in de buurt van woonwijken en scholen staan. Vraag: waarom doen we daar in Nederland niet aan?

Volgens de Gezondheidsraad, de instantie die ons moet beschermen tegen gevaren voor de volksgezondheid, is er niets aan de hand. Er zou geen onomstotelijk bewijs zijn dat elektromagnetische straling schadelijk is.

De onderzoeken spreken elkaar inderdaad tegen. Hoewel ik best onder de indruk was van een tv-uitzending van 'Zembla' in 2012. Daarin werd gesteld dat het merendeel van de onderzoeken waarvan de uitkomst negatief is, wordt bekostigd door telecombedrijven.

De meeste onafhankelijke onderzoeken stellen dat er wél reden is tot zorg. Hoeveel zorg, dat moet de toekomst uitwijzen. Maar ja: bij 'Zembla' doen ze wel vaker paniekerig over niets. Toch?

Elektromagnetische straling komt niet alleen van de mobiel, tablets en computers, maar ook van de tv, het basisstation van de huistelefoon, de wifi-router, babyfoon, digitale wekker en magnetron. Maar veruit de meeste straling komt van je mobiel, zeker als je er veel apps op hebt staan en als je via je telefoon op internet zit.

Mensen die klachten ervaren - volgens de stichting Elektro Hypersensitiviteit is zo'n 3 procent van de mensen overgevoelig voor elektromagnetische velden - rapporteren onder andere extreme vermoeidheid, hoofdpijn, oorpijn, concentratiestoornissen, duizeligheid en een warm aanvoelend hoofd. Die klachten verdwijnen zodra men uit de ruimte stapt waar de elektromagnetische straling aanwezig is.

Enig testen leert dat ik inderdaad een drukkend en pijnlijk gevoel krijg als ik de telefoon tegen mijn hoofd zet tijdens het bellen en dat dat gevoel afneemt naarmate ik de telefoon verder weghaal. Maar goed, ik krijg ook altijd jeuk als iemand over hoofdluizen praat.

Toch zie ik mijn telefoon inmiddels als een giftig apparaat, als een pictogram van stralingsgolfjes die rechtstreeks mijn hersenen verwarmen. Hoe je tegen al die straling te beschermen?

Het internet biedt uitkomst, zoals altijd. De tips op een rij:

Zet je telefoon uit als je hem niet gebruikt, net als je computer, je wifi en de babyfoon.

Afstand is het sleutelwoord, dus draag je mobiel niet op je lichaam en probeer zoveel mogelijk hands free te bellen, stuur sms'jes in plaats van bellen.

Zorg voor een goed bereik tijdens het bellen en internetten, want een slecht bereik intensiveert de spanning en straling.

Hou het aantal apps beperkt, want die zoeken regelmatig verbinding terwijl je het niet doorhebt.

En dan zijn er nog die stenen en kristallen die ik gewaarwerd op dat feestje. Als je daarop googelt kom je direct in een welig tierende markt van goedbedoelende en anderszins ondernemende mensen. Met name de kristallen Shungite en zwarte toermalijn doen het goed, volgens de weinig wetenschappelijke beschrijvingen. Ze zouden straling 'absorberen en neutraliseren', 'stress en gif afvoeren' en, als klap op de vuurpijl, bouwen ze ook nog 'een beschermend schild' om je lichaam.

Vooral de extra raadgevingen van enthousiaste gebruikers zijn uiterst vermakelijk. Zo heeft ene Monique weliswaar geen last van straling, maar wilde ze het zekere voor het onzekere nemen. Daarom heeft ze een extra groot Shungite-kristal bij de router gezet, wat kleinere exemplaren op verscheidene plaatsen in het huis, en voor de zekerheid draagt ze een paar kleine steentjes bij zich. Andere wonderlijke tips van Monique: spoel de stenen voor gebruik af onder de lopende kraan. En: wil je ze weer opladen, dan moet je ze tijdens volle maan op de vensterbank leggen.

Met dit soort kruidenvrouwtjes wil ik natuurlijk niet worden geassocieerd.

Maar misschien dat ik toch wat steentjes bestel. Voor de zekerheid.

undefined