Asjoera, feest van verbroedering en bloedige zelfkwelling

De hele maand staat in het teken van rouw. De herdenkingen hebben hun hoogtepunt op de tiende van de maand tijdens Asjoera. Op deze dag kwam Hoessein om in een veldslag tegen despoot Jazied Ibn Moe’awiya bij het huidige Karbala in Irak.

Dit werd het begin van de scheiding tussen soennieten en sjiieten. Volgens sjiieten bracht Hussein met zijn strijd tegen Jazied en met zijn dood een offer voor vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid. Het werd een symbool voor het opkomen tegen onderdrukking en onrecht. Dit sentiment speelt de laatste tijd sterk op.

Het oplaaiende sektarische geweld in Irak is voor een sjiiet de bevestiging van het onrecht dat begon in de dagen van Hoessein en nog steeds voortduurt. De bekende dichtregel ’Elke dag is Asjoera, elke dag is Karbala’ verwoordt dit treffend. Hoessein is hier hét voorbeeld: Hij volhardde tot de dood tegen het onrecht. Die strijd is universeel.

Tijdens het Asjoerafeest bezoeken de gelovigen eerst de moskee. Ze sluiten de avond af met het chronologisch navertellen van wat er nabij Karbala was gebeurd. De gelovigen herbeleven in de emotionele verhalen het drama rond Hoessein. Dan gaan sommigen over tot zelfkastijding, symbolisch wordt zo het lijden en pijn van Hoessein meegedragen. Zelfkastijding is voor hen een manier om hun verdriet te uiten. Asjoera heet onder Nederlandstalige moslimjongeren daarom het ’sla-feest’.

Met de herdenkingen bevestigen sjiieten hun religieuze identiteit en werken ze aan broederschap.

De afgelopen twee jaar stonden de Asjoera-herdenkingen in Nederland in het teken van terrorisme. Aanleiding hiervoor zijn de aanslagen die zijn gepleegd op sjiitische doelen in Irak en Pakistan.

De bloederige vorm van zelfkastijding bij Asjoera is een sjiitisch islamitische fenomeen. Maar ook in andere godsdiensten komt de zelfkwelling voor. In Zuid-Europese landen en Zuid-Amerika lijden katholieken met Jezus Christus’ kruistocht mee en tuchtigen zich daarbij soms tot bloedens toe.