Asielconflict legt bom onder Duitse coalitie

Angela Merkel tijdens een persconferentie na de crisisberaad op 14 juni.  Beeld Bernd von Jutrczenka/dpa
Angela Merkel tijdens een persconferentie na de crisisberaad op 14 juni.Beeld Bernd von Jutrczenka/dpa

Het conflict tussen bondskanselier Angela Merkel (CDU) en minister van binnenlandse zaken Horst Seehofer (CSU) over het terugsturen van asielzoekers bij de grens loopt verder op. Seehofer wil mensen weren als ze al in een ander EU-land geregistreerd zijn.

Wilfred van de Poll

Merkel pleit voor een Europese oplossing. De ‘asielstrijd’ tussen de twee lijkt inmiddels genoeg explosief materiaal te omvatten om Merkel IV ten val te kunnen brengen.

De spanningen liepen hoog op. De Bondsdagfracties van CDU (200 leden) en CSU (46) hielden crisisberaad – los van elkaar. Volgens de Augsburger Allgemeine sprak de CSU-fractie openlijk over een breuk met de CDU. De twee christen-conservatieve zusterpartijen werken op federaal niveau samen. Die fractie-eenheid staat op knappen. “Voor een breuk is niet veel meer nodig,” citeerde de krant een CSU-parlementariër.

Seehofer dreigde Merkel met een Alleingang: hij wil zijn plan voor een strengere asielpolitiek mogelijk toch invoeren, ook zonder haar goedkeuring. Volgens persbureau DPA overweegt Seehofer het terugsturen van vluchtelingen aan de grens per ‘ministersbesluit’ uit te voeren, dus buiten de wil van Merkel om. Hij wil daarvoor maandag een mandaat van het CSU-partijbestuur krijgen. Volgens sommigen stelt hij Merkel daarmee voor een ultimatum.

Op papier heeft Seehofer de bevoegdheid om sommige punten uit zijn asielplan op eigen houtje in te voeren: hij kan als minister van binnenlandse zaken de bondspolitie opdracht geven mensen aan de grens te weren. Merkel rest dan vermoedelijk geen andere keuze dan haar vertrouwen in hem op te zeggen en daarmee is er een kabinetscrisis.

Seehofer lijkt het spel hoog te willen spelen. Hij is niet de enige in de CSU-top. Zo maakte CSU-fractiechef Alexander Dobrindt afgelopen dagen duidelijk dat het terugsturen aan de grens essentieel is voor de hervorming van het Duitse asielsysteem. We kunnen niet op Europa wachten, zei hij. Ook Markus Söder, CSU-minister-president van Beieren, riep Seehofer op om geen compromissen te sluiten: “We zitten in de beslissende fase van onze geloofwaardigheid”, zei hij.

Merkel blijft bij haar Europese oplossing. Van het CDU-partijbestuur kreeg Merkel daarvoor steun – slechts de minister van volksgezondheid Jens Spahn, van de conservatieve flank, viel haar af. De fractie is verdeeld. Merkel vroeg die om nog twee weken tijd, tot een Europese top over het asielvraagstuk. Ze wist een meerderheid achter haar koers te krijgen. Een belangrijke rol speelde volgens Duitse media Wolfgang Schäuble, een zwaargewicht binnen de fractie. Hij zou zich pal achter Merkel hebben geschaard en een vlammend pro-Europees betoog hebben gehouden.

Lees ook: Merkel heeft geen spijt van haar historische beslissing om de grenzen te openen

Kanselier Merkel verdedigde zich in de affaire rond de Duitse asieldienst. Haar treft geen blaam, zei ze.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden