Antidepressiva maken agressiever dan gedacht

In de stroom reacties die zijn binnengekomen bij het Tros-programma ’Radar’, na een oproep aan kijkers om ervaringen en bijwerkingen te melden van antidepressiva, valt één ding op: veel patiënten zeggen dat ze onder invloed van de middelen roekeloos worden in het verkeer en zeer snel agressief zijn.

Sommige gebruikers zeggen ook dat ze achter het stuur de neiging hebben botsingen te veroorzaken met tegenliggers of de auto tegen een boom willen rijden. Vanavond (20.30 uur, Nederland 1) wijdt ’Radar’ de hele uitzending aan de bijwerkingen van antidepressiva. In Nederland slikken inmiddels bijna een miljoen mensen deze medicijnen.

In bijsluiters van deze middelen wordt slechts omfloerst gemeld dat de middelen kunnen leiden tot ingrijpende gedragsveranderingen. Veel patiënten klagen dat zij door artsen niet of onvoldoende zijn gewaarschuwd voor de bijwerkingen.

Een flink aantal gebruikers heeft zijn ervaringen uitvoerig op papier gezet. Die verhalen zijn gelezen door Trudy Dehue, hoogleraar in Groningen en auteur van het boek ’De Depressie-epidemie’ (2009). „De ernst, het aantal en de indringendheid van die verhalen hebben me overvallen. Iedereen die deze middelen op de markt brengt of voorschrijft, zou ze moeten lezen”, zegt zij.

Dehue vindt dat op z’n minst de bijsluiters van antidepressiva veel helderder moeten zijn over de risico’s. „In de bijsluiters wordt soms wel ’acathisie’ genoemd als bijwerking. En ook rusteloosheid en ’psychomotorische agitatie’. Maar wie snapt nou dat dit betekent dat je als een razende tekeer kunt gaan?”

Volgens Dehue worden de ervaringen van patiënten met middelen die eenmaal op de markt zijn toegelaten, onvoldoende onderzocht. Fabrikanten zijn bij wet verplicht om ook na registratie de bijwerkingen van middelen te analyseren, maar vaak zijn die onderzoeken vooral gericht op behoud en uitbreiding van marktaandeel.

Dehue: „Je vindt in de bijsluiters nauwelijks iets over rijvaardigheid. Als je de verhalen leest van patiënten, dan krijg je de indruk dat dit probleem veel groter is dan wordt gedacht.” De hoogleraar vindt dat hier een taak ligt voor de geneesmiddelautoriteit CBG die in Nederland toeziet op de veiligheid van medicijnen.