Anti-katermiddel / Zuurstof uit de schappen
AMSTERDAM - De Bijenkorf stopt voorlopig met de verkoop van zuurstofflessen. Aanleiding is een waarschuwing van H. Timmerman, hoogleraar farmacochemie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Die stelde eerder deze week dat overmatig gebruik van pure zuurstof kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
De Keuringsdienst van Waren heeft inmiddels een onderzoek ingesteld, dat naar verwachting langer dan een maand gaat duren. Afhankelijk van de uitkomst bepaalt de Bijenkorf of het de verkoop van het product, bedoeld om katers en vermoeidheid tegen te gaan, hervat.
De flessen, ter grootte van een bidon, bevatten 93 procent zuurstof. Deze dient in de vorm van een spray te worden geïnhaleerd. De hoge concentratie kan volgens Timmerman acute hyperventilatie veroorzaken. Bij langdurig gebruik kan bovendien schade ontstaan aan longen, spieren en hersenen. Normale lucht bevat maar 20,9 procent zuurstof. ,,Ons lichaam is daar nauwkeurig op afgestemd. Het gaat al mis als we langdurig een paar procent meer zuurstof inademen.''
De Bijenkorf verkocht de flessen op de afdeling cosmetica, zonder deze risico's te vermelden. Dat is onacceptabel, vindt Timmerman. Zuurstof, dat ook als geneeskundige therapie wordt gebruikt, moet volgens hem onder de Wet Geneesmiddelen vallen. Ook ergert hij zich aan de bewering van de fabrikant dat extra zuurstof helpt tegen vermoeidheid en katers. Die claims zijn volgens Timmerman onbewezen.
A. van de Kleij, chirurg in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam, weet in elk geval zeker dat zuurstoftherapie niet verkwikkend werkt. ,,Patiënten die in een hogedruktank met 100 procent zuurstof plaatsnemen om hun weefsels sneller te laten genezen, komen er doodmoe uit.''
Tegen katers helpt een hoge concentratie zuurstof mogelijk wel, zegt Van der Kleij. Sommige piloten zouden hun kater snel laten verdwijnen met behulp van het zuurstofmasker uit de cockpit. Wetenschappelijk bewijs hiervoor ontbreekt echter.
Directeur B. Meijer van OCompany, die de zuurstofflessen aan de Bijenkorf levert, is verbaasd over de ophef over zijn product. De flessen worden sinds twee jaar in Duitsland en Engeland verkocht. ,,In de gerenommeerde winkelketen Harrods loopt het goed en ook bijvoorbeeld het nationale rugbyteam gebruikt de flessen.'' Meijer benadrukt dat zijn bedrijf niet pretendeert medicinale zuurstof te verkopen. ,,Alles met een concentratie van meer dan 99 procent zuurstof, is medicinaal. Bij onze flessen is dat 93 procent. Het is geconcentreerde lucht, verrijkt met zuurstof. We hebben nooit medicijn willen zijn. Wij doen wat dat betreft ook geen enkele belofte.''
Over de kritiek van Timmerman zegt Meijer: ,,Jammer dat de professor dit zo heeft gezegd. Gezien zijn uitspraken neem ik aan dat hij niet goed is geïnformeerd over ons product. Hij heeft het over 'pure zuurstof' en 'medicijn' maar dat is het dus niet. Daar zijn binnen de EU duidelijke definities van.'' OCompany waarschuwt volgens hem in de bijsluiter dat de flessen niet voor medisch gebruik zijn bedoeld en dat mensen die astma hebben of andere problemen met hun ademhaling naar de huisarts moeten gaan.
