Anti-bekeringswet Israël aanleiding tot fel debat
Van een onzer verslaggeefsters NIJKERK - “Nederlandse christenen en vooral de orthodoxen hebben veel sympathie voor de Joden, ja zelfs pure liefde. Maar hoe ver gaat die liefde? Houdt die op, wanneer het Israëlisch parlement dreigt een wet aan te nemen, die hen niet welgevallig is? Heb ik me dan zo vergist?” Rabbijn Lody van de Kamp was hoor- en zichtbaar aangeslagen, donderdagavond in het hervormd verenigingsgebouw De Schakel te Nijkerk.
Aanleiding tot het debat 'Christen in Israël' dat het Nederlands Dagblad daar had belegd, was de 'anti-zendingswet' die onlangs in de Knesset is ingediend. Die wet komt voort uit angst voor christelijke bekeringsdrang en zet zware straffen op de verspreiding van evangelisatiemateriaal en openbare prediking door buitenlandse godsdienstige organisaties.
Het Nederlands Dagblad wijdde enige tijd geleden een negatief-kritisch artikel aan deze wet, waarop Van de Kamp in zeer kritische bewoordingen reageerde. Naast hem was voor het debat uitgenodigd Joseph Ben Zvi, voorganger in een kleine messiasbelijdende gemeente in Jeruzalem. Een unieke combinatie. Het debat ging vooral over de vraag wat jodendom is en wat christendom is. Benadrukte Ben Zvi het joodszijn van Jezus en daarmee de joodse wortels van het christendom, Van de Kamp wees met nadruk op de joodse traditie van 3500 jaar waarin geen plaats is voor Jezus als messias. Een Jood die Jezus ziet als de messias praktiseert in zijn ogen niet het jodendom maar het christendom. “Hij blijft Jood, maar hij staat niet in de traditie van het jodendom. Ik respecteer zijn religieuze visie, maar voor mij is Joseph Ben Zvi een predikant, een dominee zoals er in Nederland zoveel rondlopen.”
Kenmerken van het jodendom zijn voor Van de Kamp: 2 000 jaar overleving van de diaspora, een traditie zonder Christus als messias, zonder het Nieuwe Testament, maar met 613 geboden van de Torah die opgevolgd moeten worden, met rabbijnen en zonder predikanten. Ben Zvi toonde zich zeer bedroefd over de ingediende anti-bekeringswet en noemde de staat Israël in dit verband intolerant en zelfs ondemocratisch.
“Messiaanse Joden willen niet bekeren en ik hoop dat ook de christenen niet die bedoeling hebben. Ik wil teruggaan naar de Joodse wortels en dat zou de christelijke kerk ook moeten doen. Mijn messias was een Jood en zal dat altijd blijven. Jodendom en christendom zijn geen twee verschillende religies. Als dat wel zo is, dan is dat een uitvinding van mensen. In de eerste kerk waren de christenen Joden. Daarom moeten we van één geloof zijn en één boodschap hebben en daarom zijn het Oude en Nieuwe Testament niet te scheiden. Orthodoxe Joden zijn bang voor bekering, bang voor de boodschap van de messiasbelijdende Joden. Maar het gaat niet om een andere religie. Wij willen het gesprek over onze Joodse wortels voeren en de Joodse messias bij de Joden brengen.”
Toch bekeringsdrang dus? In de ogen van Van de Kamp zeker. “Als Knessetleden menen dat Joden in de knel zouden kunnen komen door zendingsactiviteiten, dan hebben zij het recht een wetsvoorstel in te dienen om dat te voorkomen. Dat is niet in strijd met de religieuze tolerantie van Israel. Waar halen christenen het recht vandaan om de staat Israël zoiets te verwijten? Israël, waar nog nooit zoveel ruimte is geweest voor alle mogelijke religies. Ga naar Irak, naar Iran, naar Syrië, dan durf je zo'n vraag niet meer te stellen. Na negentien eeuwen van antisemitisme in christelijke samenlevingen was het voor het Joodse volk noodzakelijk een eigen land te hebben. En deze Joodse staat bewaart en bewaakt zijn Joodse identiteit.” Het verwijt van Ben Zvi dat de anti-bekeringswet ondemocratisch zou zijn, vond Van de Kamp ook uit de lucht gegrepen. “In Nederland, een parlementaire democratie met een grondwet, kennen we vergelijkbare problemen. Er zijn heel wat burgers die de grootste moeite hebben met bepaalde onderdelen van de wet gelijke behandeling. Hebben zij daarom moeite met de democratie? Nee, zij hebben moeite met bepaalde zaken die tot stand dreigen te komen onder die democratie.”
Wat is jodendom en wat is christendom? Voor Van de Kamp zijn de antwoorden op deze vragen afhankelijk van de overtuiging van de aanhangers. “Jullie maken uit wat christendom is en ik maak uit wat jodendom is en over dat laatste zijn wij het achter deze tafel niet eens. Maar zijn jullie het wel eens? Ik hoorde vanmorgen een interview op de radio met dominee Nico ter Linden, over het tweede deel van 'Het verhaal gaat'. Is dat christendom, waarover hij schrijft? Ik geef daar geen commentaar op, dat is buiten mijn parochie. Maar ik ben er zeker van dat een groot deel van dit publiek, dat hoofdzakelijk bestaat uit lezers van het Nederlands Dagblad, die vraag ontkennend zal beantwoorden.” Een terechte veronderstelling, zoals uit het luide 'nee'-geroep bleek.