Amsterdamse achtstegroepers moeten toch weer gaan loten
Amsterdamse scholen schakelen weer terug op het lotingssysteem dat door achtstegroepers en hun ouders jarenlang werd verfoeid. Maar een alternatief dat vorig schooljaar met veel verwachting werd ingevoerd, bleek nog erger.
De stad had een einde willen maken aan de ellende van ongeveer 500 leerlingen die elk jaar werden uitgeloot voor een middelbare school. De kinderen zaten weken in onzekerheid over een andere plek, die meestal moest worden gevonden op een minder populaire school. Maar de Nobelprijswinnende 'matchingsprocedure', die het afgelopen schooljaar ingevoerd werd, bood geen soelaas. In plaats van 500, kwamen 1950 achtstegroepers niet terecht op de middelbare school van hun voorkeur.
De vereniging van middelbare scholen Osvo kreeg afgelopen zomer een storm van kritiek over zich heen. Het nieuwe systeem, waarin werd gepoogd om 99 procent van de achtstegroepers op een school in hun favoriete top-3 te plaatsen en zo het lotingsleed te verzachten en te spreiden, bleek onnavolgbaar. Niet 99 procent, maar slechts 95 procent van de leerlingen werd in de top-3 geplaatst. 375 van de 7500 kinderen vielen buiten de boot.
Bovendien ontstonden op basisscholen frustrerende situaties. Twee kinderen die bij elkaar in de klas zaten, en op elkaars favoriete school werden geplaatst, mochten onderling niet ruilen. Ouders stapten naar de rechter om het ruilen af te dwingen, maar die stak er een stokje voor. Ruilen zou oneerlijk zijn voor kinderen die geen geschikte ruilpartner hadden. Had dit wel gemogen, dan hadden toch nog 614 kinderen op de school bovenaan hun lijstje terecht kunnen komen.
Regie
Al met al blijkt de complexiteit van de 'matchingsprocedure' te groot. "Ouders en kinderen willen regie hebben over hun eigen keuze", zegt wethouder Simone Kukenheim. Leerlingen schrijven zich nu weer in voor één school. Omdat dit voortaan via een centraal punt gebeurt, ontstaat beter inzicht in de populaire scholen en welke niveaus de kinderen hebben. Zijn er teveel inschrijvingen, dan krijgen scholen van de gemeente budget om extra klassen in te richten.
"Ook in dit systeem is het probleem van schaarste aan plekken niet opgelost", zegt Kukenheim. Hoeveel kinderen komend jaar alsnog worden uitgeloot, valt niet te zeggen. "Maar we hopen dat ze zich wel beter zullen kunnen vinden in het proces."
Osvo zegt 'dit jaar' weer met het oude systeem te willen werken. Volgens Kukenheim is het niet de bedoeling dat er volgend jaar een nieuw experiment volgt. "Maar het denken moet niet stil blijven staan. Het gaat erom dat we in de stad vraag en aanbod zo goed mogelijk op elkaar gaan afstemmen."
Hoe erg is het als je niet op de school van je eerste keus terecht kan?
Het was wennen maar ik heb nu een leuke klas
Kilian Raymakers (11) , Damstede
"Mijn eerste keus was het Cartesius College in het centrum, maar ik werd uitgeloot. Ik wilde daar vooral heen omdat er veel kinderen opzitten die ik al ken, en een hoop vrienden van me gingen er ook heen. Mijn ouders vonden het ook jammer, want het Cartesius maakte een goede indruk op ze. Toen moest ik naar het Damstede, dat was in het begin wel even balen. Het was wennen, want ik kende maar één vriend die hier ook zit. Nu heb ik gelukkig een leuke klas en heb ik veel nieuwe vrienden gemaakt. Mijn ouders vinden het nu ook prima, want die kunnen via internet heel goed volgen wat ik allemaal doe. Of ik dat ook goed vind? Dat hangt er vanaf."
Ik zou hier niet meer weg willen
Melda Vill (12) ClusiusCollege
"Dit is niet mijn eerste keus, dat was het Stelle College in Amsterdam-Oost. Daar gingen al mijn vriendinnen heen, dat was eigenlijk de grootste reden. Maar ik zou hier niet meer weg willen hoor. Ik heb leuke leraren en een hoop nieuwe vrienden. Ik twijfelde sowieso al of ik toch niet naar het Clusius wilde, want mijn broer zat hier ook en oost is eigenlijk te ver weg. Mijn ouders vonden het ook beter dat ik naar deze school ging."
Ik kon nog naar het Over-Y maar blijf liever hier
Ali Rahimi (13) Damstede
"Ik wilde naar het Over-Y College. Veel vrienden van me zitten daar. Hier kende ik bijna niemand, maar ik heb veel nieuwe vrienden ontmoet. Mijn ouders waren blij dat ik naar het Damstede ging, want hier kan ik de havo doen. Op het Over-Y heb je die niet. Ik heb de kans gehad om alsnog naar het Over-Y te gaan, maar dat zou ik niet meer willen. Dit is een gezellige school, maar wel een strenge. En ook nog eens naast een politiebureau."