Alles uit de natuur, en schadevrij

Wieteke Opmeer (30) ontwerpt kleding en sieraden, illustreert, fotografeert. Sinds kort maakt ze puur natuurlijke haak- en breinaalden die ze in haar webshop verkoopt. Terug naar de basis, alles met de hand.

Een paar jaar geleden kocht ze voor haar werk nog stof op de markt. "Dat was goedkoop en vooral makkelijk. Ik raakte mijn baantje kwijt en ik had geen geld, niet eens voor basismateriaal. Toen ben ik anders gaan denken. Waarom niet werken met materiaal dat ik op straat vindt? Natuurlijke producten hebben een meerwaarde; je richt er geen schade mee aan en je kunt er iets heel moois van maken."

Regelmatig struint Opmeer door de duinen, op zoek naar bijvoorbeeld losliggende takken. "Fijn snijden, schuren, uitproberen en bewerken met bijenwas. En dan ontstaat er iets." Met een kleine haaknaald is ze toch gauw 25 minuten bezig.

Ze had altijd al iets met bloemen en planten. Opmeer begon haar carrière als bloemist, maar ging toch voor de kunst. Ze meldde zich aan bij de kunstacademie in Utrecht. Tijdens de studie kreeg ze, in de ontwerpwedstrijd van de Hema, een eervolle vermelding voor een voorleesdeken genaamd 'dekenlicht'. Bright Magazine riep haar uit tot veelbelovend ontwerper.

Tijdens haar afstudeerproject in 2008 begon ze al na te denken over haar materialen. "Veel dingen worden gebruikt voor wat ze nu zijn. In de winkel koop je een shirtje en als je het niet meer leuk vindt, gooi je het weg. Maar eigenlijk koop je ook altijd de geschiedenis van een product. Ik denk daar graag over na, over wat iets is geweest."

Voor iedereen
Na haar afstuderen maakte ze een collectie van ecologische kleden en kussens. "Ik heb drie jaar lang kussens en kleden geverfd met eucalyptus, een natuurlijke kleurstof. Een enorme investering, in tijd maar ook in geld." Het waren lange processen, soms was ze maanden met een kussen bezig. "Ik wilde ecologische stoffen, labels, vullingen en zelfs verantwoord draad gebruiken. Daardoor werden het uiteindelijk ontzettend dure kussens, wat ik juist níet wilde. Ik wil dingen maken die beschikbaar zijn voor iedereen, niet alleen voor de elite. Ook wil ik laten zien hoeveel je eigenlijk zelf kunt maken van natuurlijke materialen."

Haar collectie werd breed opgepikt. Nu ze een andere weg is ingeslagen, gaat het moeizamer. Het is lastig rondkomen van een onderwerp dat in de modebranche niet als sexy wordt ervaren. Opmeer: "Het is natuurlijk iets heel anders: naalden van hout." Toch is er animo voor haar werk. Recent is ze begonnen met een webwinkel, waar de aanvragen vanuit de hele wereld inmiddels binnenkomen.

Mensen kopen haar naalden omdat die een natuurproduct zijn. En Opmeer haalt ze letterlijk uit de natuur.

Zittend aan haar eettafel heeft ze zicht op een grasveld. Tegen het naastgelegen pand groeien meidoornstruiken. Van die doorns maakt ze naalden. "Schuren, schaven, en een gat erin boren. Het is zo simpel, met zulk sterk materiaal." Ook maakt ze oorbellen van veren, waarvan ze de vindplaats op het label zet. "Eerlijker en duidelijker over de oorsprong van een product kan ik niet zijn."

Moeders tuin
Ze houdt van creatieve experimenten. "Dat je een stukje zijde met kruiden, zoals kurkuma, in een potje zet, om te kijken wat voor kleur dat geeft. Het is geen rocket science, juist de dingen zelf uitvinden maakt het leuk."

De ontwerpster deelt de liefde voor de natuur met haar ouders, vertelt ze als ze glunderend een pan met gehaktballen op tafel zet. "Mijn ouders zijn lid van een scharrelvarkenshouderij. Ze investeren wat geld en krijgen daar vlees voor terug. De varkens kunnen daar heerlijk vrij rondlopen. Én het vlees is gemarineerd met kruiden uit mijn moeders eigen tuin", zegt Opmeer trots.

Met haar ouders is ze verscheidene projecten begonnen. Haar vader was vroeger boomchirurg. "Hij weet alles van bomen. Vooral vruchtbomen. Hóe je moet snoeien en wanneer het daarvoor de juiste tijd is. Van het restafval dat hij van de bomen haalt, maken we breinaalden." Haar moeder spint nog graag wol op de ouderwetse manier; met de hand. "We gaan vaak samen naar een schapenboer, want ik wil exact weten waar de wol vandaan komt en hoe de schapen hebben geleefd. Dan mogen we een berg geschoren schapenwol meenemen en het enige dat hij ervoor terug wil is een paar gebreide sokken. Dat vind ik echt fantastisch, dat die puurheid nog bestaat."

Haar atelier staat in de Haagse buurt Moerwijk. Werk- en woonruimte zitten aan elkaar vast. Naast haar atelier zijn er nog vijf ruimtes in het pand, waar collega-kunstenaars wonen. Het is een speciaal initiatief om zelfstandige creatieven verder te helpen. In haar atelier legt Opmeer wat veren terug op hun plek. "Ik zie mijn werk als ambacht, met een filosofisch randje. Je moet er praktisch iets mee kunnen, maar het moet vooral een goed gevoel geven."

Het label kunstenaar of ontwerper benauwt haar. "Ik doe zoveel en vind het allemaal leuk. In deze tijd worden we allemaal in een hokje geplaatst. Maar waarom? Ik ben er nog niet uit, wat ik nou eigenlijk ben."

undefined