Allerarmsten kloppen vaker aan bij de kerk

De cijfers staan in 'Armoede in Nederland', een onderzoek dat vandaag verschijnt en is uitgevoerd door de hulporganisatie Kerk in Actie in opdracht van de belangrijkste Nederlandse kerkgenootschappen en kerkelijke koepelorganisaties.

De kerken honoreerden vorig jaar 44.000 aanvragen. De naweeën van de crisis van de afgelopen jaren en het regeringsbeleid van de PvdA en VVD treffen de armen onevenredig hard, zegt Hub Crijns, die bij het onderzoek betrokken is. Als voorbeeld noemt hij de bezuinigingen in de geestelijke gezondheidszorg. "Veel mensen zijn nu te goed verklaard voor hulp. In werkelijkheid zijn ze te slecht om aan hun lot te worden overgelaten. Die komen nu bij de kerk."

Haagse politici gaan er volgens Crijns te makkelijk van uit dat maatschappelijke organisatie als kerken zomaar de taak van de overheid kunnen overnemen. "Nu kunnen we de hulp nog verlenen. Wanneer je kijkt naar de krimp van de kerken, is het de grote vraag is of dat over een jaar of tien nog steeds kan."

De diaconale organisaties treffen mensen met schulden, een langdurig laag inkomen en onvoorziene hoge uitgaven. Ook kennen armen vaak de regels niet, lopen ze vast in loketten van meerdere instanties of ingewikkelde formulieren. De veranderingen in de zorg spelen volgens de kerkelijke hulpverleners een grote rol.

Bijna de helft van de financiële hulp is bedoeld als 'broodnood', noodhulp om te voorkomen dat gas, water en licht worden afgesloten. Ook springen kerken bij in het voorkomen van huisuitzettingen. Daarnaast runnen kerken ook voedselbanken.

Voor het eerst duiken vluchtelingen en asielzoekers op in de topdrie van groepen die de hand bij de kerk ophouden. Naast vluchtelingen zijn ook mensen met een chronische beperking en gezinnen waarin één persoon betaald werk verricht in opmars. Mensen zonder betaald werk, alleenstaande ouders met kinderen, ouderen en mensen met psychische problemen domineren al jaren in de kerkelijke hulplijst.

Ook de bedragen die kerken besteden zijn omhoog gegaan, zo blijkt uit de informatie die diaconale afdelingen van bijna negenhonderd plaatselijke kerken verstrekten. Alles bij elkaar opgeteld gaven de kerken in 2015 ruim 36 miljoen euro uit aan armenhulp. Een stijging van 7 miljoen euro ten opzichte van 2012, de vorige keer dat de kerken dit onderzoek hielden. Volgens Kerk in Actie bedraagt het aantal vrijwilligersuren omgerekend nog eens 38 miljoen euro.