Afstand

Met een taxi rij ik van het vliegveld naar het centrum van Buenos Aires. Op een bord boven de linkerbaan van de snelweg staat: MAXIMA 120. Boven de rechterbaan staat: MINIMA 100. Het is de eerste keer dat ik haar naam in het straatbeeld zie en tegen mijn verwachting in ook meteen de laatste keer.

Voor ik naar Argentinië vertrok (ik ben hier op uitnodiging van het Nederlands Letterenfonds voor een grote boekenbeurs), dacht ik Máxima op iedere straathoek te zullen zien - haar naam op posters, grote foto's in etalages, oranje vlaggetjes boven de straten - maar niets van dat alles. Op een paar covers in de krantenkiosken na lijkt Máxima onzichtbaar.

Het hotel is midden in een drukke, levendige wijk. Terrasjes op de straathoeken, stoepen van beton en kasseien, kleine winkeltjes en opvallend veel groen: in iedere straat staan bomen en op de balkons groeien planten. Máxima groeide op in Barrio Norte, een gegoede wijk een paar kilometer verderop.

Tegenover het hotel is een ijzerwinkel. Ik moet een verloopstekkertje hebben. Ik vraag de man van de winkel of hij Máxima kent, de vrouw die koningin van Holland gaat worden. Die kent hij. Ze studeerde aan een belangrijke universiteit, weet hij me te vertellen, en ze komt uit een rijke familie en ze is al heel lang vertrokken uit Argentinië. Ze is weg, ze was al weg.

Uit de manier waarop deze man spreekt over haar opleiding en achtergrond maak ik op dat Máxima niet alleen getrouwd is met een prins die nu de koning van een ver land wordt, voor deze ijzerwinkelman is Máxima een dame uit een andere klasse en staat ze haar hele leven al ver van hem af.

Dat is precies de kern van het koningshuis: afstand.

Ik herinner me verjaardagen vroeger in Brabant, dan zat je met de hele familie in een krappe woonkamer op tuinstoelen, met flessen bier. Heeft Willem-Alexander wel eens zo gezeten, buiten functie? Gewoon omdat hij erbij hoorde. Omdat hij erbij wilde zijn. Ik denk van niet, en dat hoeft ook niet. Het is precies de situatie: de één viert een verjaardag op een tuinstoel, de ander wordt zijn koning.

De man op de tuinstoel kan nooit een koning zijn voor de mensen op de tuinstoelen naast hem. Wat moet hij tegen ze zeggen? Hallo, hoe gaat het? Hij weet wel hoe het met de mensen gaat. Dat kan hij wel zien.

Koning en koningin zijn is moeilijk. De mensen een hart onder de riem steken, ze beschermen, over ze waken... Daar is afstand voor nodig. Ook de nieuwe Willem-Alexander en Máxima zullen niet bij een verjaardag aanschuiven met een extra tuinstoel uit de schuur en een keukenkrukje en flessen bier uit het krat in de achtertuin. De gesprekken zullen over de koning en de koningin gaan en heel misschien zal er ooit een kort gesprek met hen zijn, in functie.

Buenos Aires is veertien uur vliegen. Tussen het koningshuis en de mensen zit een afstand van een compleet leven.

De Nederlandse romanschrijver Jan van Mersbergen (Gorinchem, 1971) bezoekt dezer dagen Buenos Aires en schrijft tot en met komende zaterdag een klein literair verslag voor Trouw. Vorig jaar verscheen zijn roman 'Naar de overkant van de nacht', waarvoor hij de BNG Nieuwe Literatuurprijs kreeg.

undefined