Adam Peaty, de man die van schoolslagzwemmen een sensatie maakte

Als Adam Peaty de klok ziet, schreeuwt hij het uit. "What!?" De 22-jarige Brit roept het drie keer, schuddend met zijn hoofd. Zijn blijdschap is even groot als zijn verbazing na zijn race in de halve finale op de 50 meter school.

Want een tijd onder de 26 seconden had het schoolslagfenomeen zelf ook niet voor mogelijk geacht. Met 25,95 is hij de eerste zwemmer ter wereld die onder de magische grens van 26 seconden duikt. Wéér een wereldrecord voor de man die het schoolslagzwemmen spectaculair heeft gemaakt.

En hoe. Zelden heeft een zwemmer zo'n grote voorsprong op de kortste afstand in het bad. De nummer twee in de halve finale op de WK in Boedapest, Felipe Lima uit Brazilië, lag gisteren bijna een lichaamslengte achter met een tijd van 26,68.

Peaty's gouden race op de Olympische Spelen in Rio noemde zwemlegende Michael Phelps zelfs de "beste race die hij ooit gezien had". Daar kan de Nederlandse schoolslagspecialist Arno Kamminga, die in Boedapest bezig is met een droomdebuut, het alleen maar mee eens zijn. Als je het hem vraagt is het 'bizar' wat Peaty momenteel doet op de schoolslag.

Het geheim

Waar de vooruitgang op andere slagen in een na-olympisch jaar vaak stil ligt, wordt er door 's werelds beste schoolslagfanaten hard aan de weg getimmerd. Ze proberen allemaal het geheim te ontrafelen van de roodharige Brit, die iets kan wat niemand anders lukt. Zijn grote talent is het zwemmen met een extreem hoge frequentie, een hyperactief tempo dat hij ook nog eens 100 meter lang vol kan houden.

Coach Mark Faber laat dat Kamminga, sinds enkele maanden zijn pupil bij het nationale trainingsinstituut in Amsterdam, ook wel eens proberen. "Arno kan dat ook. Maar bij hem is de energie in dat snelle tempo na 50 meter op. Peaty wijkt qua techniek enorm af van wat we in het verleden deden."

Vroeger werd er na de hap adem boven water lang onder water gegleden. Het Britse fenomeen uit Uttoxeter houdt de tijd onder water kort, duikt dan als een speer naar voren voor de volgende krachtige doorhaal, gevolgd door een kick met zijn benen. Faber: "Die golfbeweging is steeds belangrijker geworden. Schoolslag gaat steeds meer op vlinderslag lijken."

Qua techniek is schoolslag een van de meest geëvolueerde zwemdisciplines van de afgelopen decennia. Zo zou de olympisch kampioen van Sydney 2000, de Italiaan Domenico Fioravanti, op de afgelopen twee WK's geen schijn van kans meer gemaakt hebben op de 100 meter school. In Kazan in 2015 zou hij met zijn 1.00,46 slechts 19e zijn geworden. Had de campione olimpico deze week in Boedapest in het water gelegen, was hij gestrand op een 24e plaats. De Kamminga van nu had in Sydney 2000 met twee vingers in zijn neus goud gewonnen met zijn persoonlijke record van 59,95 dat hij deze week aanscherpte.

Timing

Maar goed, dat waren andere tijden. Eerder zorgde de Russische Yulia Efimova al voor een omslag in techniek. Zij was een van de eerste zwemsters die het traditionele 'kikker wijdbeens' had verkleind naar een veel smallere beenslag, met de knieën minder wijd uit elkaar.

Verschillende stijlen zijn er nog steeds, maar timing blijft volgens Faber het belangrijkste. "Het moment van de stuwing van de benen en het naar voren brengen van de armen luistert heel nauw. Doe je dat een tiende te laat, is je ritme weg. Dan zwem je zo een seconde langzamer."

Met het spektakel van Peaty krijgt het ondergeschoven kindje van de zwemsport meer aandacht dan ooit. Van schoolslagzwemmers wordt wel eens gekscherend gezegd dat het de vreemde vogels van het bad zijn. Ze zijn eigenwijs en hebben soms een aparte karaktertrek. Zo grappen hun teamgenoten althans graag.

Eigenzinnig is Peaty zeker, met zijn baanbrekende races. Om zijn moed en patriottisme te tonen liet hij na Rio de British Lion, naar het nationale symbool, op zijn arm tattoëren. Hij is de pionier van de moderne slag, de schoolmeester van het zwemmen.

Heemskerk treurt niet om mislopen finale

Ze haalde de WK-finale op de 200 vrij niet, maar Femke Heemskerk had geen zin meer om erom te treuren na haar negende plek.

"Ik wil me niet langer ongelukkig voelen als ik een finale misloop", sprak ze gisteren op de WK in Boedapest. In het seizoen voor de Olympische Spelen in Rio raakte ze overtraind door een loodzwaar programma in Frankrijk, Rio werd daardoor een mislukking.

Nu probeert Heemskerk bij Marcel Wouda haar snelheid terug te vinden. In de herfst van haar carrière wil ze weer kunnen genieten van zwemmen. En dat deed ze.