Ad van Rijsewijk Hart voor Poolse literatuur

Ad van Rijsewijk (1948), gepensioneerd, medeopbouwer van uitgeverij De Geus.

Wat bent u momenteel aan het lezen?

„’Leven en lot’ van Vasili Grossman, een kritisch literair verslag over de Sovjet-Unie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is een fantastisch mooi verslag dat geweldig goed is opgeschreven.”

Las u als kind al?

„Wij woonden op een boerderij op tien kilometer van Den Bosch. Hoewel er thuis nauwelijks boeken werden gelezen, fietste ik op de late zaterdagmiddag naar de bibliotheek om daar een mooi boek te halen. Thuisgekomen ging ik vervolgens naar de schuur, waar ik een hutje bouwde van strobalen, zodat ik ongestoord kon lezen. De boeken van Camus, bijvoorbeeld.”

Waar en wanneer leest u nu?

„Ik lees eigenlijk overal. In bed, aan de keukentafel, op de bank. Maar vrijwel altijd alleen ’s morgens. ’s Avonds lees ik weinig. Ik ben meer een morgenmens.”

Waar staan uw boeken?

,,De meeste hier in de werkkamer. Rondom mij staan drie wanden met boeken. Op zolder en op de slaapkamer staat er ook nog een aantal en in Polen, waar mijn vrouw vandaan komt, hebben we eveneens een plek voor de boeken. Het zijn er in totaal zo’n vijfduizend.”

Zeker allemaal van De Geus?

,,Nee, dat valt mee. Maar vanzelfsprekend heb ik verhoudingsgewijs veel titels van De Geus, die voornamelijk in Polen staan.”

U bent kenner van de Poolse literatuur. Hoe komt dat zo?

,,Ik heb gestudeerd in Polen. Na een jaar mocht ik het land niet meer in omdat je destijds al snel een vervelend persoon werd gevonden wanneer je je in literaire kringen begaf. Maar de liefde voor de Poolse literatuur was toen al aangewakkerd. Later kreeg ik bij De Geus de kans om veel Poolse boeken uit te geven. Daar ben ik ze erg dankbaar voor. Na vijf jaar mocht ik Polen overigens, na bemiddeling, weer in.”

Welk boek zette u aan het lezen?

,,Mijn belangrijkste ontdekking deed ik in mijn late jeugd: ’De Vreemdeling’ van Albert Camus. Maar een vervolgverhaal over de opstand in Boedapest in het schoolblad ’Taptoe’ heeft me als eerste aan het lezen gezet. Ik was toen tien.”

Wat voor boeken leest u het meest?

,,Romans en poëzie, brievenboeken en dagboeken. Een inkijkje in de privégedachten van de auteur zie ik als een aanvulling op het oeuvre van de schrijver. Hoe is dat oeuvre ontstaan? Maar het zal ook het gluurdersinstinct wel zijn.”