Abbas moet het hard spelen om niet nog meer steun te verliezen
De Palestijnse president Abbas stelt zich in de ‘Tempelberg-crisis’ stevig op. Hij kan niet nog meer steun verliezen onder de Palestijnen.
Als bijna alle Palestijnen woedend zijn, kan president Mahmoud Abbas niet achterblijven. Hij is al bijzonder onpopulair. Abbas moet pal voor de Palestijnse zaak staan om niet nog meer steun te verliezen. Dat verklaart zijn optreden in de crisis over de Tempelberg in Jeruzalem.
Deze week zei Abbas dat hij de ‘veiligheidscoördinatie’ met Israël opzegt. Dat klinkt revolutionair. In het verleden heeft hij er tientallen keren mee gedreigd. Nooit voerde hij dat uit, want hij vaart er wel bij.
Samenwerking
De samenwerking tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit stamt uit de tijd van de Oslo Akkoorden. Terwijl de twee nauwelijks diplomatiek overleg hebben (ofwel: vredesbesprekingen) delen ze wel inlichtingen over iedereen die de rust in het bezette gebied in gevaar brengt. In de praktijk betekent dit dat ze inlichtingen uitwisselen over aanhangers van Hamas. Die zijn immers een bedreiging voor zowel Israël als voor Abbas.
President Abbas wordt er daarom vaak van beschuldigd dat hij een ‘agent’ of ‘onderaannemer’ is van Israël. Nachtelijke arrestaties die de Palestijnse Autoriteit zelf niet kan of durft te verrichten, voert Israël uit. Arrestaties die Israël wil doen, laat de Palestijnse Autoriteit oogluikend toe. Beide zijn hierbij gebaat.
Nu lijkt Abbas met deze werkwijze te breken. “Het besluit om te stoppen met alle samenwerking is niet eenvoudig”, zei hij. “Als we geduldig zijn, krijgen we wat we willen. De metaaldetectiepoortjes moeten weg.”
Symbool
Het klinkt bijna onwaarschijnlijk dat de metaaldetectiepoortjes die Israël bij de Aqsa-moskee op de Tempelberg plaatste, de aanleiding vormden voor Abbas’ revolutionaire besluit. Maar voor de meeste Palestijnen is dat poortje de ultieme vernedering. Zelfs op die ene plek in Jeruzalem waar ze zich soeverein kunnen voelen - bij hun moskee - laat Israël zien wie de baas is.
De moskee is voor Palestijnen niet alleen heilig, maar ook symbool van de Palestijnse strijd. In bijna elk Palestijns huis hangt een geborduurde gouden Rotskoepel. De tweede intifada heet onder Palestijnen de ‘al Aqsa-intifada’. Die ontvlamde toen de toenmalige oppositieleider Ariel Sharon het berg-complex opging. President Abbas weet hoe diep de emoties voeren als het over de Aqsa gaat. Ook al komt hij nooit op straat, hij kent zijn volk.
Abbas veroordeelde wel de aanslag - nu bijna twee weken geleden - die de aanleiding vormde voor de opgelaaide spanningen. Daarbij werden twee Israëlische agenten gedood. Daarna werden de poortjes geplaatst, gevolgd door protesten.
Lijfsbehoud
Maar Abbas veroordeelde de aanslag van afgelopen weekend niet. Toen werden drie Israëliërs in hun huis in een nederzetting doodgestoken. Want het vuur brandt inmiddels fel en er zijn ook Palestijnse doden gevallen. De president wil niet aan de verkeerde kant staan.
“Ik neem een ferme stap, ten koste van Israël”, zei hij over het opzeggen van de veiligheidssamenwerking. Maar of hij die werkelijk op gaat zeggen, is nog maar de vraag. Een revolte van Hamas op zijn Westelijke Jordaanoever is wel het laatste wat hij nu kan gebruiken.
Uit interne Palestijnse bronnen die deze krant inzag blijkt dat het ‘onduidelijk’ is of ‘de maatregelen op de grond worden uitgevoerd’. “Sommige hoge inlichtingenofficieren zeggen dat heel gevoelige dossiers geen onderdeel van het besluit zijn”, zo is in het interne document te lezen. Dat klinkt logisch. Abbas kiest immers voor lijfsbehoud.
