Zo help je een egel in de tuin de winter door

Ik heb een egel in de tuin. Hoop ik. Ik heb zijn kraal­oogjes voor het laatst in juni gezien. Daarna heb ik hem alleen nog ’s avonds laat horen ritselen bij het waterbakje. Afgelopen zomer dacht ik even de snuif- en snurkgeluiden van een gepassioneerd egel-seksleven te horen, maar dat is alweer lang geleden. Is hij er nog?

Egels hebben het zwaar in ­Nederland. Er worden er jaarlijks zeker 135.000 doodgereden, zegt Natuurmonumenten, en door de droogte en hitte van de zomer zijn er bosjes egels van honger en dorst gestorven.

Het enige wilde zoogdier dat we zelfs in stads­tuinen kunnen ­tegenkomen

Ik word daar heel triest van. Naast (spits)muisjes is de egel het enige wilde zoogdier dat we zelfs in stads­tuinen kunnen ­tegenkomen. Ze zijn bovendien onweerstaanbaar schattig, maar niet ­iedereen weet dat ze ook enorm nuttig zijn. Egels eten spinnen, torren, rupsen, maden, muizen, wormen en slakken. Egels zijn, samen met padden, zelfs de enige natuurlijke vijanden van naaktslakken.

Die droge zomer heeft nog een vervelend staartje. Veel egels zijn nog niet op hun gezonde wintergewicht en overleven zo meteen de winterslaap niet. Of ze blijven ronddolen op zoek naar voedsel en gaan dood zodra het echt koud wordt. Doemscenario’s, maar we kunnen nú nog van alles doen om de egels de winter door te helpen.

Misschien het allerbelangrijkst: doorgangen maken tussen ­tuinen, onder schuttingen en heggen, want egels worden doodgereden omdat ze niet ­gemakkelijk van tuin naar tuin kunnen lopen. Ze moeten over de weg. Een doorgang ter grootte van een kattenluikje is al genoeg. Zet elke avond op de looproute van je egel een bakje (harde) kattenbrokjes en een waterbakje neer. Weet je niet wat zijn route is? Zet ze aan de rand van struiken.

Maak overwinterplekken

De Egelbescherming is egel-­voederhuisjes aan het testen waar een egel wel, maar een kat niet in kan. Katten hebben thuis ook brokjes. Egels verdragen geen melk en ­yoghurt, pinda­(kaas) of meelwormen.

Maak overwinterplekken: ­rommelhoekjes, compost-, ­blader- en takkenhopen. Of een egelwinterhuis van een omgekeerd krat, tuintegels of planken. Een rieten huisje is niet ­eschikt! Maak een entree met een minimale opening van 13x13 cm en zet het huisje uit de wind, bijvoorbeeld tegen de schutting, tussen struiken. Maak de bovenkant waterdicht met dakpannen of tegels, bedek met takken of bladeren. Maak het huisje winterslaapwaardig met een dikke laag droge houtsnippers, hooi en/of stro. En nu maar duimen...