Toen ik over het geheim van mijn vader hoorde, gleed er veel van me af

Tijdgeest verkent het DNA van de liefde: hoe werkt de relatie van je ouders door op je eigen relaties? Hanneke (54) kon haar homoseksualiteit jarenlang maar moeilijk accepteren. Tot ze hoorde dat haar vader vroeger gevoelens voor mannen had.

‘Als kind voelde ik me vaak eenzaam. En onbegrepen. Ook omdat­­ mijn ouders nooit over gevoelens spraken. Eigenlijk werd thuis constant de schone schijn opgehouden, terwijl­­ ik aan alles merkte dat er van alles aan de hand was. Wat precies, daar kon ik mijn vinger niet op leggen. Dat kan ik nu wel.

Mijn vader was vaak gespannen en afwezig, dan zat hij peinzend op de bank. Ik had het idee dat hij nogal in de knoop zat met zichzelf – ik dacht dat dat kwam door de oorlog, zijn vader is vermoord door de Duitsers. Hij zei niet veel, toch voelde ik een band met hem. Meer dan met m’n moeder, zij werd vaak om niks boos. Dan begon ze te schreeuwen of gaf een klap. Een echt goed gesprek is nog steeds niet mogelijk met haar.

Toen ik een paar jaar geleden bij mijn moeder op bezoek was, ze zat niet lekker in haar vel, merkte ik dat ik van alles deed om het haar naar de zin te maken. Als kind deed ik dat ook. Dan stofzuigde ik de trap, maar kreeg ik te horen dat het niet goed was. Misschien dat ik daardoor wat rebels ben geworden. Ik laat me niets meer zeggen door een ander. Daardoor maak ik ook moeilijk contact met mensen.

Ik begreep niet dat de meisjes in mijn klas al die jongens zo leuk vonden. Waar hadden ze plots last van? Mijn ouders vroegen: ‘Wanneer kom jij met een Frits thuis?’. Ze bedoelden daarmee een vriendje. Ik dacht dan: ik weet niet of het wel een Frits wordt, want op hockey vond ik bijvoorbeeld de keepster leuk. Maar eigenlijk was ik niet zo bezig met de liefde. Ik heb mijn gevoelens onderdrukt.”

Zuipen, blowen en roken

“Toen ik 21 was overleed mijn vader. Een hartaanval. Na zijn dood ben ik gaan zuipen, blowen en roken. Dat was een manier om mezelf te verdoven, om niet naar mezelf te hoeven kijken. Ik deed een opleiding, had er geen zin meer in en vertrok met de motor naar Frankrijk. In een jeugdherberg ontmoette ik een vrouw uit Duitsland. Zij werd mijn eerste vriendin. Eenmaal thuis nam ik haar mee naar mijn moeder, maar ik kreeg niet uit mijn mond dat het om een relatie ging.

Na een paar jaar ging het uit, er kwam geen next level in de relatie, daar had ik de skills niet voor. Ook daarna wilde het niet lukken. Ik ging van de een naar de ander, dook meteen het bed in en zocht de verkeerde vrouwen uit. Heel vroeg heb ik het geloof in de liefde al opgegeven. Ik voelde me eenzaam. En ik kreeg een burn-out, ik denk vanwege die bult onverwerkt verdriet en frustratie. Het ging nooit echt goed met me.”

Ik stond met mijn oren te klapperen

“Een jaar geleden veranderde er iets, na een bezoek aan een oom. Hij vroeg plotseling: ‘Hoe vond je moeder het dat je lesbisch bent?’ Ik antwoordde dat ik het zelf lastig vind om te accepteren. Waarop hij zei: ‘Weet jij wel dat je vader homoseksuele neigingen had in zijn jeugd?’ Ik stond met mijn oren te klapperen.

Mijn vader logeerde vroeger vaak in Limburg, bij vrienden van zijn ouders. Daar kwam hij rond zijn vijftiende terecht in een groep jongens die onderling seks hadden. Dat is jaren later naar buiten gekomen, er is blijkbaar­­ iemand gaan praten, want toen hij twintig was, werd mijn vader gearresteerd. Hij moest twee dagen de cel in en mocht de kweekschool niet afmaken­­. Dat hoorde ik dus ruim zestig jaar later van mijn oom.

Er gleed op dat moment echt iets van me af, ik voelde veel meer ruimte om me heen, alsof ik eindelijk kon plaatsen waar mijn gedrag vandaan kwam. Mijn vader werd gestraft voor zijn homoseksualiteit. Onbewust heeft hij een boodschap doorgegeven: verstop die gevoelens.

Later hoorde ik van een tante dat mijn vader als kind ook nog eens verkracht is door een kinderlokker. Vreselijk. Geen wonder dat hij emotioneel afwezig was. Ik begrijp zelfs beter waarom mijn moeder schreeuwde en sloeg: ze reageerde haar frustraties op mij af. Toen ik vorig jaar met haar over mijn vader sprak, zei ze in eerste instantie: ‘Ja, dat heeft hij me allemaal verteld’. Een week later trok ze haar woorden terug.”

Het vertrouwen komt terug

“Ik sta op een keerpunt. De afgelopen jaren had ik de ene na de andere kwaal, alles was me snel te veel, maar de laatste tijd begin ik weer een beetje mezelf te worden. Het vertrouwen komt terug.

Twintig jaar lang heb ik me niets kunnen voorstellen bij een relatie. Nu borrelt het verlangen weer op, voor in de toekomst. Het mag ook een lieve man zijn, als er maar sprake is van rustig opbouwen, openheid en gelijkwaardigheid. Ik wil niet meteen het bed induiken, dat werkt niet voor mij.”